SÜRDÜRÜLEBİLİR HAVACILIK İÇİN ORTAK EYLEM ÇAĞRISI…

Dünyanın önde gelen yedi havacılık ve uzay üreticisi firmasının Teknolojiden Sorumlu Başkanları  (CTO), yayınladıkları ortak bir bildiriyle “sürdürülebilir havacılığa” ulaşma hedeflerini açıkladı. Ortak bildiride; havacılık sektörünün 2050 yılına kadar net sıfır karbon emisyonu amacına ulaşma arzusu vurgulanıyor.

Airbus, Boeing, Dassault Aviation, GE Aviation, Pratt & Whitney, Rolls-Royce ve Safran’ın CTO’ları “sürdürülebilir havacılığa ulaşma hedeflerini” dile getirdikleri ortak bildiride; günümüzdeki uçuşlarda elli yıl öncesine kıyasla Ücretli Yolcu-Kilometre (Revenue Passenger-Kilometres – RPK) başına yüzde 80 daha az yakıt kullanıldığını belirtti.  Ayrıca havacılığın “insan kaynaklı tüm karbondioksit (CO2) emisyonlarının yüzde 2,5’ini, küresel emisyonların ise yüzde 4’ünü” oluşturduğuna dikkat çekilen açıklamada; sektörün, “küresel Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYİH) yüzde 4’üne sahip olduğunun ve 88 milyon kişiye iş imkanı sunduğunun” altı çizildi.

HAVACILIĞIN TEMELİNE YÖNELİK ORTAK ÇALIŞMA HEDEFİ
CTO’lar havacılık teknolojisinin şu üç temel alanına odaklanmak üzere birlikte çalışmayı hedeflediklerini kaydettiler: “Uçak, motor tasarımı ve teknolojisinin daha da geliştirmesi”, “Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı’nın (SAF) kullanılabilirliğini ve benimsenmesini desteklerken, geleceğin yakıtı olan hidrojen konusunda inceleme ve araştırmalar yapılması” ve “endüstrinin güvenlik ve kalite standartlarını korurken, havacılıkta net sıfır karbonu mümkün kılacak yeni teknolojiler geliştirmeye devam edilmesi.”

CTO’LARIN ÇAĞRIDA BULUNDUĞU KONULAR…
Son beş yılda toplamda 75 milyar dolardan fazla Ar-Ge yatırımına imza atan yedi şirketin CTO’su şu konularda çağrıda bulunuyor:
-Yeni teknolojilerin geliştirilmesini destekleyip, SAF ve yeşil hidrojen üretim kapasitesinin artırılmasını teşvik etmek için sürdürülebilir ve planlı bir yaklaşım.
-Düzenleme ve sertifikasyon standartlarına küresel ve tutarlı bir yaklaşım.
-Yeni teknolojilerin geliştirilmesinde araştırma kuruluşları ve havacılık sektöründeki tedarikçiler arasında iş birliği sağlanması.
-Akaryakıt üreticileri tarafından SAF üretim kapasitesine yatırım yapılması.
-Yeni havacılık teknolojilerini desteklemek için gerekli altyapıya havalimanı işletmecileri tarafından yatırım yapılması.

CTO’lar önümüzdeki dönemde araştırma kuruluşlarına, tedarikçilere, yakıt üreticilerine ve havalimanı işletmecilerine “son yıllarda kaydedilen ilerlemeleri, geliştirmeleri ve havacılık sektörünün sürdürülebilirlik gündemini” ortaya koymaları için de bir eylem çağrısı yayınlayacak.

Şirketlerin taahhütleri ise şöyle:

Airbus: 2035 yılına kadar dünyanın ilk sıfır emisyonlu uçağını teslim etme hedefini açıkladı ve ticari havacılık için bu yüksek potansiyelli teknolojiyi geliştirme taahhüdüne dikkat çeken hidrojenle çalışan üç konsept uçağı tanıttı. Airbus ayrıca, 2030 yılına kadar filosunda yüzde 100 SAF’ın kullanıma başlanması için sertifikasyona yönelik genel yol haritası kapsamında yüzde 100 SAF iklim etkisi projelerine de katılıyor.

Boeing: Ticari uçaklarının 2030 yılına kadar yüzde 100 SAF ile uçabileceği ve ecoDemonstrator programında yeni teknolojileri test etmeye devam edeceği taahhüdünde bulundu. SAF yakıtı artırmak için SkyNRG ve SkyNRG Americas ile bir ortaklık duyurdu. Boeing ve Kitty Hawk ayrıca, 1.500’ü aşkın test uçuşuyla otonom, tamamen elektrikli hava taksisiyle kentsel hava hareketliliğinin geleceğini ileri taşıyacak ortak girişim Wisk’i kurdu. Boeing, bu kez yan kuruluşu Insitu ile birlikte, proton değişim membranlı (PEM) hidrojen yakıt hücresiyle çalışan ScanEagle3 insansız hava aracıyla beşinci hidrojen uçuş test programını tamamladı.

Dassault Aviation: SAF kullanımını destekliyor ve Falcon serisi halihazırda SAF uyumlu durumda. Dassault Aviation’ın Clean Sky 2 Ortak Girişimi ve Fransa’nın Sivil Havacılık Araştırma Konseyi (Corac) kapsamındaki çalışmaları, uçağın hareketi esnasında havanın gösterdiği direnci ve ağırlığını azaltarak yakıt tüketimini düşürmeye odaklanıyor. Avrupa Sesar programıyla Dassault Aviation, özel olarak tasarlanmış uçuş yolları kullanarak uçuş verimliliğini ve yakıt tüketimini iyileştirmeye çalışıyor. Dassault Aviation ayrıca gelecekte uçaklarda hidrojen kullanımıyla ilgili Corac projelerinde de yer alıyor.

GE Aviation: NASA ile birlikte, tek koridorlu uçaklara yönelik megavat sınıfı entegre hibrit bir elektrikli güç aktarma organının uçuşa hazır olduğunu göstermek için çalışmalar sürdürüyor ve yüzde 100 SAF standartlarını tanımlamaya yönelik endüstri çalışmalarına öncülük ediyor.

GE and Safran: Ortaklaşa, açık fan ve hibrit elektrik gibi günümüzün en verimli motorlarına kıyasla yüzde 20’den fazla daha az yakıt tüketimi ve CO2 emisyonu hedefleyen yenilikçi teknolojileri göstermek ve olgunlaştırmak için Haziran 2021’de CFM RISE programını başlattı. Program hedefleri arasında, SAF ve hidrojenle yüzde 100 uyumluluğun sağlanması bulunuyor.

Pratt & Whitney: De Havilland Canada, Collins Aerospace ve Kanada hükümeti’yle ortaklaşa, mevcut bölgesel turboprop uçaklara kıyasla yakıt verimliliğinde ve CO2 emisyonlarında yüzde 30’luk bir iyileşme hedefleyen hibrit-elektrik uçuş göstericisi geliştirmeye yönelik büyük bir yatırımını duyurdu. Pratt & Whitney daha verimli bir motor çekirdeği için teknolojiler geliştirirken, yakın zamanda Carlsbad, California’da bu çalışmaları desteklemek amacıyla seramik matris kompozitlere (CMC) özel yeni bir mühendislik ve geliştirme tesisi de açtı. Bu esnada yüzde 100’e kadar SAF yakıtıyla çalışan motorları test etmeye devam ediyor.

Rolls-Royce: UN Race to Zero’ya katılım gösterdi ve dünyanın uzun mesafe uçak filosunun yüzde 40’ında bulunan tüm Trent motorlarının 2023 yılına kadar yüzde 100 SAF  ile uyumlu hale getireceğini kanıtlayacağını açıkladı. Bu ayrıca UN Race to Zero ile SAF’ın 2030’a kadar devreye alınmasıyla da paralellik taşıyor. SAF uyumluluk hedeflerini yönetici ücretleri için de şart koşan Rolls-Royce; iki geniş gövdeli uçak ve bir iş jeti motoru tipini yüzde 100 SAF yakıtıyla test etti. Shell ile SAF kullanımını geliştirmek ve hızlandırmak için bir Mutabakat Anlaşması (MoU) imzaladı. Dünyanın en hızlı tamamen elektrikli olmasını planladığı uçağı geliştirdi, uçurdu ve tamamen elektrikli ve Kentsel Hava Hareketliliği (UAM) pazarındaki müşterilerle bu on yılın ortalarında uçacak ürünlere güç vermek amacıyla anlaşmalar imzaladı.

Safran: Mevcut ve gelecekteki motorlarda fosil yakıtın tamamen yerini alabilecek SAF’ın geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için ortaklaşa çalışmalar yürüterek havacılık endüstrisinde CO2 emisyonlarının azaltılmasını hızlandırmak için TotalEnergies ile stratejik bir ortaklık kurdu. Safran ve Airbus; havacılık endüstrisi için hidrojen teknolojilerini hazır hale getirmek için JV ArianeGroup’un bu konudaki yeteneklerinden ve test tesislerinden yararlanacak.