BÜYÜK SIFIRLAMA (GREAT RESET) NE KADAR MASUM?

-“Kapitalizmi yayma ve yaşatma derneği” olma görevini üstlenen Davos Konferanslarının düzenleyicisi Dünya Ekonomik Forumu’nun Başkanı Klaus Schwab; “büyük sıfırlamayla” amaçlarının “mevcut ekonomik sistemi yani kapitalizmi değiştirmek değil paydaşların sorumluluğunu taşıyan bir yapıya dönüştürmek” olduğunu vurguluyor.

-Salgını öne çıkararak son derecede masum gerekçelerle ortaya atılan bu yaklaşımın altında aslında “dünyanın gelişmiş ülkelerinin egemenliği altında toparlanması, elitlerle halk, zenginlerle fakirler, yönetenlerle yönetilenler arasında ayrımlar yapılması” görüşü yatıyor.

-Geçmiş, geleceğin aynasıdır derler. O nedenle büyük sıfırlama adı altında “masum görünen” bu yaklaşımdan “kuşku duymakta” haksız değiliz.

Bir süredir büyük sıfırlama diye bir konu tartışılıyor. Bu yaklaşımı ortaya atanlara göre “küreselleşme sonrasında kapitalizm artık eski haliyle sürdürülemez” bir noktaya geldi.

Sermaye hareketlerinin serbest kaldığı, bir başka deyişle “sermaye sahiplerinin dilediği yere dilediği zamanda parasını yollaması ve çekmesiyle başlayan” serbestleşmeyle “ulus devletlerin kendilerine özgü para ve maliye politikaları” birbiriyle çelişir hale geldi. O nedenle bu politikaları “tek elden standart biçimde yürütecek” bir otoriteye ihtiyaç var. Bu otorite Bretton Woods’un IMF’si gibi bir otorite de olabilir ABD gibi bir hegemon devlet de. Bu otorite küresel sistemin tümünde geçerli kuralları belirleyip uygulamayı denetlemeli. İşte buna büyük sıfırlama (great reset) deniyor.

Klaus Schwab-Dünya Ekonomik Forumu Başkanı

GREAT RESET’İN ARKASINDA KİMLER VAR?
Bu görüşün arkasında Rotschild ve Rockefeller aileleri gibi kapitalizmin en güçlü ailelerinin olduğu ve “kapitalizmi yayma ve yaşatma derneği” olma görevini üstlenmiş olan Davos Konferanslarının düzenleyicisi Dünya Ekonomik Forumu’nun Başkanı Klaus Schwab’ın da bu ailelerin temsilciliğini yaptığı iddia ediliyor. İngiltere Veliaht Prensi Charles da bu ekibe katıldı ve Covid-19 salgınının geleceği ve ekonomileri şekillendirmek için fırsat yarattığını söylemeye başladı.

İngiltere Veliaht Prensi Charles

KAPİTALİZMİ DÖNÜŞTÜRMEK!
Charles’in ortaya koyduğu yaklaşım “daha çok çevre dostu yatırımları hızlandırma ve yaygınlaştırma” şeklinde olduğu için işin masum yanını temsil ediyordu. Schwab; amaçlarının “mevcut ekonomik sistemi yani kapitalizmi değiştirmek değil paydaşların sorumluluğunu taşıyan bir yapıya dönüştürmek” olduğunu vurguluyor.

“ORWELL’İN 1984 ROMANINDAKİ DÜNYA” KURULUYOR İDDİASI…
Büyük sıfırlama, “Endüstri 4.0 yaklaşımını da içine alarak” giderek genişleyen bir kapsama bürünmeye başladı. Büyük sıfırlama görüşü, taraftar bulduğu kadar tepki de çekiyor. Hatta iş “Covid-19 salgınının bilerek ve isteyerek çıkarıldığı” biçimindeki komplo teorisiyle birleşerek daha büyük bir komplo teorisine dönüşüyor. Bu iddialar, insanlığın “dijital dünyanın giderek kök salmasıyla biçimlenen, yaşamların, davranışların, eylemlerin denetlenip yönlendirilebileceği bir yapıya doğru sürüklendiği” iddialarına kadar gidiyor. Büyük sıfırlama adı altında sunulan bu yaklaşımın George Orwell’in ünlü 1984 romanındaki gibi bir dünyanın alt yapısını kurma çabaları olduğu öne sürülüyor.

“KARI MAKSİMİZE ETME”, “YAŞAMI SAĞLIKLI SÜRDÜREBİLMEDEN” BİLE GÜÇLÜ…
Dünyanın birçok konuda birlikte hareket etmesinin, araştırma güçlerini birleştirmesinin, laboratuvarların ve araştırma merkezlerinin birbirleriyle bilgi paylaşmasının ne kadar gerekli olduğunu salgın olayı adeta gözümüzün içine soktu. Buna karşın bu alanda çok fazla yol alınabilmiş değil. Kapitalizmin temelinde yatan “kârı maksimize etme güdüsü”, “yaşamı sağlıklı sürdürebilme güdüsünden” bile güçlü görünüyor hala.

DÜNYANIN GELİŞMİŞ ÜLKELERİN EGEMENLİĞİ ALTINDA TOPARLANMASI…
Salgını öne çıkararak son derecede masum gerekçelerle ortaya atılan bu yaklaşımın altında aslında “dünyanın gelişmiş ülkelerinin egemenliği altında toparlanması, elitlerle halk, zenginlerle fakirler, yönetenlerle yönetilenler arasında ayrımlar yapılması” görüşü yatıyor. Bu yaklaşım aslında çok önceleri yayımlanan çeşitli bilim-kurgu romanlarında ortaya atıldı. İzlediğim bilim-kurgu yapımları arasında “Elysium: Yeni Cennet” adlı bir film var. Film; “2154 yılında, harabeye dönmüş dünyada sefil bir biçimde yaşayan insanlarla insan yapımı bir uzay istasyonunda son derecede lüks bir yaşam süren zenginleri ve bölünmüş iki dünya arasındaki eşitsizliği gidermeye çalışanların çabasını” anlatıyor.

İngiltere’de Covid-19 kısıtlamalarının protesto edildiği bir eylem. Protestocular, karantinaya ilişkin şüphelerini sesle dile getirdi.

1980’LERDE ORTAYA ATILAN WASHINGTON UZLAŞISI…
Zenginlerin, “daha iyi bir dünya diye yola çıktıklarında fakirlere daha büyük mutsuzluk getirdiklerine” 1980’lerde ortaya atılan Washington Uzlaşısı altında [i] dünyaya yayılan “neo-liberal politikalarla” tanık olduk. Küreselleşmenin temelini oluşturan bu politikalar, sosyalizmin çöküşünü de fırsat bilerek, seçeneksiz kalmış bir dünyada, “etik değerleri bir yana bırakarak yalnızca sermaye hareketlerinin serbestliği üzerine inşa edilmiş bir finansal dünya yaratarak zengini daha zengin kılmaya” yöneldi.

BÜTÜN DEĞERLERİN VE ÇEVRENİN ALT ÜST EDİLMESİ…
Bu politikalar “gelir dağılımını düzeltmeye, eğitimde fırsat eşitliğini sağlamaya, çevreyi korumaya yönelmek” yerine tam tersine “daha fazla büyümek uğruna bütün değerleri ve çevreyi alt üst etmeye” öncülük etti. Benzer yöntemleri farklı araçlarla kullanan Çin öne çıkmaya başlayınca bu kez ABD onu durdurabilmek için o güne kadar şampiyonluğunu yaptığı serbest ticareti bir kenara atarak ticaret savaşlarına yöneldi.

GEÇMİŞ, GELECEĞİN AYNASIDIR…
Geçmiş, geleceğin aynasıdır derler. O nedenle büyük sıfırlama adı altında “masum görünen” bu yaklaşımdan “kuşku duymakta” haksız değiliz.

(Editörün notu: Mahfi Eğilmez’e ait bu yazı izniyle kendisine ait internet sitesinden alıntılanmış ve görsel takviyelerle yayınlanmıştır.)

[i] https://www.mahfiegilmez.com/2020/05/washington-uzlassnn-30-yl.html