YÖK KANUNU’NDA ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI…

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, 15 Nisan 2020 tarihinde TBMM’den geçen torba kanun teklifiyle “YÖK’teki yetki devri ve paylaşımı; vakıf üniversiteleriyle ilgili toplumun beklentilerinin önemli bir kısmının karşılanması; eğitim öğretimdeki kalitenin artırılması; AR-GE çalışmaları; üniversitelerin ilaç, aşı, tohum, yüksek teknoloji gibi stratejik alanlarda birlikte iş yapmaları ve öğretim elamanlarının durumlarına ilişkin iyileştirmeler” gibi konularda yapısal düzenlemelere gidildiğini belirti.

VAKIF ÜNİVERSİTELERİNDE BURSLU ÖĞRENCİ ORANI YÜZDE 15’E ÇIKTI
YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, yasa paketinde vakıf üniversitelerine ilişkin önemli hükümler bulunduğunu ifade etti: “Son dönemlerde bazı vakıf üniversitelerinin kötü uygulamaları dolayısıyla ticarethane şeklinde algılanmalarına yönelik oluşan bu olumsuz algıyı ortadan kaldırmaya yönelik bazı düzenlemeler de bu pakette yer alıyor. Vakıf üniversitelerinin YÖK kararıyla öğrencilerinin yüzde 10’unu burslandırdığı malum. Bu oran şimdi yasa güvencesiyle yüzde 15’e çıkarılıyor. Dolayısıyla vakıf üniversitelerinde ücretsiz okuyan öğrenci sayısı geçen seneye göre yaklaşık 10 bin daha artacak. Bu, sosyal devlet anlayışı ve vakıf mantığıyla uyuşan ve öğrencilerimizi sevindirecek bir düzenleme.

Prof. Dr. Yekta Saraç-YÖK Başkanı

ÖĞRETİM ELEMANLARI ÜCRETİNDE VAKIF-DEVLET AYRIMI KALKIYOR
Yine aynı şekilde vakıf üniversitelerinde çalışan 23 bini aşkın öğretim elemanı için güzel bir haberimiz var. Vakıf üniversitelerinde çalışan öğretim elemanlarına ödenen ücretin devlet üniversitelerinde çalışan emsallerinden daha düşük olamayacağı şeklinde bir düzenleme de bulunuyor. Diğer taraftan vakıf üniversitelerimizdeki yaklaşık 15 bine yakın öğretim üyeleri de devletteki uygulamayla ilişkilendirilmiş belli bir yıl şartına bağlı olarak yeşil pasaport alabilecekler. Bu son iki madde uzun zamandır vakıf üniversitelerinde çalışan hocalarımızın beklentisi idi. Şimdi bu da gerçekleşmiş oluyor.

VAKIF ÜNİVERSİTELERİ İÇİN TEMİNAT FONU
Ayrıca vakıf üniversiteleri için teminat fonu getiriliyor. Bu aslında yurtdışında çok önemli üniversitelerin uyguladığı o üniversitenin güvenilirliğini de gösteren bir ölçüt. Öğrenci gelirlerinin cüzi bir miktarı, Vakıf üniversiteleri mali açıdan sürdürülemez hale geldiklerinde kamu bakımından doğacak yükün engellenmesi, öğrencilerin eğitimlerinin, kesintiye uğramadan tamamlatılmasında kullanılmak amacıyla bir kamu bankasında kendi adına açılan hesapta nemalandırılacaktır.”

ÖĞRETİM GÖREVLİLERİNE TEZLİ YÜKSEK LİSANS ŞARTI
Paketteki “öğretim görevliliği için bazı özel alanlar hariç olmak üzere, tezli yüksek lisans şartı getiren” maddeyle “eğitim ve öğretimin kalitesini yükseltmeyi” amaçladıklarını kaydeden Prof. Dr. Saraç, şu bilgileri aktardı: “Üniversitelerimizde yapılan Ar-Ge kapsamındaki projelerde istihdam edilecek doktoralı araştırmacıların ücretlerinin artırılması da araştırma kapasitemizi ve kalitemizi artıracaktır. Ayrıca yine bu teklifte bulunan bir madde ile üniversitelerimizin kamu kaynağı dışında da fon alabilmeleri için ulusal ve uluslararası ortak projelere katılım önündeki bazı engeller de kaldırılmakta ve bu projelere katılım teşvik edilmektedir. Önümüzdeki dönemde devlet üniversitelerimiz daha fazla proje alabilecek, ülkemiz uluslararası fonlara verdiğinin çok azını aldığı bir ülke olmaktan inşallah çıkacaktır.”

İLAÇ, AŞI, TOHUM İÇİN ORTAK ARAŞTIRMA MERKEZİ
Türk yükseköğretim sistemine birlikte iş yapma modelini kazandırma noktasında adım atıldığını da dile getirdi: “İlaç, aşı, tohum gibi stratejik önem taşıyan projelerin desteklenmesi için alanında temayüz etmiş birden daha fazla üniversitenin güç, bilgi ve tecrübelerini birleştirebilecekleri ‘ortak araştırma merkezi’ kurulması öngörülmektedir. Bu model Türkiye için ilk defa uygulanacaktır. Bilindiği üzere önümüzde başta aşı, ilaç ve tohum gelmek üzere akademide yapmamız atmamız gereken adımlar var. Her üniversitemiz aynı konularda ayrı ayrı çalışmakta, kamu kaynakları planlı ve hedef odaklı harcanamamakta, ortaya on binlerce bilimsel araştırma projesi çıkmakta, fakat ülkemiz için bunların somut çıktıları az olmaktadır. Artık ulusal ölçekte belli bir konuda temayüz eden üniversitelerimizin birlikte iş yapacakları, birden fazla üniversitemizin insan kaynaklarını, laboratuvarlarını, ekipmanlarını birlikte kullanabilecekleri bir modeli Türkiye’ye kazandırıyoruz.”

DOÇENT ADAYLARININ BEKLEME SÜRESİ KISALIYOR
Prof. Dr. Saraç yasa paketine dair şu detayları da paylaştı:
-Doçentlik sınavlarının yılda ikiden fazla yapılmasını engelleyen kısıt da ortadan kalkmaktadır. Artık doçent adaylarının bekleme süreleri daha da kısalacaktır. Ayrıca doçentlik süreçlerini hızlandırmak maksadıyla dijital imkanlardan yararlanmak da bu yasal düzenleme ile mümkün olacaktır.

-Doktorası olan uzman, çevirici, eğitim öğretim elemanlarının da ders verebilme imkanı tanınıyor. Yani üniversitede doktoralı olan herkes artık ders verebilecek.

-Ayrıca 50/d kapsamındaki araştırma görevlisi olanlardan yüksek lisans yapan 5 bini aşkın öğrencimiz için de sevindirici bir düzenleme var. Yüksek lisans eğitimini tamamlamış olanların alanıyla ilgili doktora veya sanatta yeterlilik eğitimlerine başlamaları için bir süre gerekmekte. Öğrencilerimizin bu süreç esnasında mağdur olmalarını engellemek için kadrolarıyla ilişiklerinin altı ay daha devam etmesi öngörülmektedir.

-Başkaca bir düzenleme ile de açıköğretim fakültelerinde gelir fazlası olan miktarın belli bir kısmı doktoralı insan kaynağı yetiştirilmesine harcanacak. Diğer bir ifade ile önümüzdeki yıl daha fazla öğrencimize ülkemiz için öncelikli alanlarda doktora bursu vereceğiz.

-Mevcut disiplin mevzuatına göre suç kabul edilen bazı eylemler suç olmaktan çıkarıldı, bazılarının da cezaları hafifletildi. Ağırlaştırma sadece intihal kapsamındaki suçlar ile sınırlı kaldı. Dolayısıyla akademinin ruhuyla daha fazla uyumlu bir disiplin mevzuatı getirildi.