TÜRKİYE İMSAD: “ÖNÜMÜZDEKİ 4-5 AY ZORLU GEÇECEK”

Son 5 aydır toparlanma ve artış eğilimindeki Türkiye İMSAD İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi, Ekim 2020 sonuçlarına göre ivme kaybı sürecine girdi. Alt endekslerden güven ve beklentide düşüş yaşanırken faaliyetteki hızda değişiklik olmadı. Düşüşte; Covid-19 salgınının ikinci dalgası sebebiyle yurt içi ve yurt dışı siparişlerdeki zayıflama rol oynadı. Önümüzdeki dört-beş ayın oldukça zorlu geçeceği öngörülüyor.

Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği’nin (Türkiye İMSAD), “yol gösterici bilgiler üretmek amacıyla sektördeki gelişmeleri ve beklentileri yakından izleyerek oluşturduğu” ve her ay yayınladığı İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi Ekim 2020 raporunun özeti şöyle: “Bileşik Endeks 5 ay üst üste tırmandı ve ekim ayında 0,17 puan artarak 74,51 puana yükseldi. Endeksin artış hızı ise önemli ölçüde yavaşladı ve toparlanma ivme kaybetmeye başladı. Faaliyetlerdeki büyüme Bileşik Endeks’i destekledi. Ancak Güven ve Beklenti Endeksleri 5 ay sonra yeniden geriledi.”

FAALİYET SEVİYESİ SALGIN ÖNCESİNİN ÜZERİNDE
İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi, “faaliyet, güven ve beklenti alt endekslerinde elde edilen sektöre ilişkin verilerin bileşimiyle” oluşuyor ve genel durumu ortaya koyuyor. Ekim 2020’de kredi imkanlarının desteğiyle mevcut işlerdeki artış ve iç talepteki genişleme hızı davam etti. Faaliyet Endeksi bir önceki aya nazaran 3,1 puan yükseldi. Yaz aylarındaki sıçrama sonbaharda da sürdü. Faaliyetler seviyesi salgın öncesinin hayli üzerine çıktı.

FAALİYETLERDEKİ İVME KASIMDAN İTİBAREN YAVAŞLAYACAK
Türkiye İMSAD Ekim 2020 raporunda, Faaliyet Endeksi’ne ilişkin şu bilgiler aktarıldı: “Yurt içi satışlarda ekim ayında önemli ölçüde artış yaşandı. Pazardan siparişlerin artmasıyla ihracatta da yüksek bir artış gerçekleşti. Üretimde de kuvvetli bir artışın yaşandığı ekim ayında cirolar; iç satışlar ve ihracattaki artışlara bağlı olarak önemli bir sıçrama gösterdi. Yurt dışı ihracat fiyatlarında da ciddi bir artış yaşandı. İnşaat sektöründe mevcut işlerdeki yüksek tempo inşaat malzemeleri sanayi faaliyetlerinde de önemli bir ivme yarattı. Alıcıların Covid-19 salgınının ikinci dalgası endişesiyle hızlandırdığı ihracat siparişleri de faaliyetlere katkı sağladı. Faaliyetlerdeki ivmenin kasım ayı ortasından itibaren yavaşlaması bekleniyor.

GÜVEN ENDEKSİ 5 AY SONRA DÜŞTÜ
Ancak Ekim 2020’de Güven Endeksi sınırlı ölçüde geriledi ve birçok alt endekste düşüşler meydana geldi. Rapordaki ifadelerle, “Faaliyetlerde görülen önemli yükselişlere karşın Güven Endeksi’ndeki temkinli artış eğilimi ekim ayında gerileme olarak yön değiştirdi. Bu gerilemede dünya genelinde ve Türkiye’de Covid-19 salgınında yaşananlar ile sertleşen ikinci dalga endişeleri etkili oldu. Ekim ayında bir önceki aya göre 0,60 puan gerileyen Güven Endeksi, 5 ay sonra yeniden düşüş gösterdi; kırılgan kalmaya devam ettiği görüldü.”

Türkiye ekonomisine ilişkin güven belirli miktarda erozyona uğradı. İnşaat sektörü ile inşaat malzemeleri sanayisindeki güvende de azalma belirlendi. Yurt içi pazarlardaki güvende değişiklik olmazken; ihracat pazarlarındaki güven artış hızı yavaşladı.

BEKLENTİ ENDEKSİ DE 1 PUAN AZALDI
5 aydır artan Beklenti Endeksi’nde, Ekim 2020’de gerileme görüldü. Faaliyetlerdeki önemli artışın aksine beklentide endeks 1 puan azaldı. Düşüş, Türkiye ekonomisine ilişkin beklentilerde sınırlı kalırken; “önümüzdeki 3 aya ilişkin yurt içi siparişleri” 5 ayın ardından ilk kez inişe geçti. “Önümüzdeki 3 aya ilişkin ihracat siparişleri” arttı ama önceki aylarla kıyaslandığında ciddi oranda yavaşlayarak. Siparişlerdeki erimeyle “önümüzdeki 3 ayın üretim beklentisine” negatif etki yaptı. Raporda, Beklenti Endeksi’ndeki temel belirleyicinin Covid-19 salgınındaki gelişmeler olduğu ve “aynı zamanda buna ilaveten mevsimselliğin etkisiyle faaliyetlerin yavaşlayacağı bir döneme girildiği” vurgulandı: “Covid-19 salgınının ikinci dalgası nedeniyle önümüzdeki 4-5 ayın zorlu geçeceği öngörülüyor. Türkiye’nin finansal kırılganlıkları ile jeopolitik gerginlikler de beklentileri sınırlamaya devam ediyor.”

BİLEŞİK ENDEKS DEĞERLENDİRMESİ
Türkiye İMSAD, İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi Ekim 2020 sonuçlarını şöyle değerlendirdi:
-Artış hızı önemli ölçüde yavaşladı. Bileşik Endeks’teki toparlanma ivme kaybetmeye başladı. Faaliyetlerde görülen büyüme Bileşik Endeks’i destekledi.. Ancak Güven ve Beklenti Endeksleri beş ay sonra yeniden geriledi.
-İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi Ekim 2020’de 0,17 puan arttı. Bileşik Endeks üst
üste beş ay artış içinde oldu. Eekim ayında 74,51 puana yükseldi.
-Ekim ayında faaliyetlerde yine önemli bir artış yaşandı. İç-dış satışlar,
ihracat ve cirolarda hızlı artışlar gerçekleşti. Yurt dışı satış fiyatları da yüksek bir artış
gösterdı.
-Güven Endeksi ekim ayında 5 ayın ardından ilk kez geriledi. Covid-19 salgını ikinci dalga
endişeleri güveni olumsuz etkiledi.
-Beklenti Endeksi de 5 ay sonra düştü. Alınan yurt içi siparişleri düşerken, yurt dışı
siparişlerdeki artış hızı önemli ölçüde yavaşladı. Buna bağlı olarak beklentiler de
zayıfladı.
-İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi son 5 ay boyunca önemli bir toparlanma
gösterdi. Ancak toparlanma ivme kaybetmeye başladı. Covid-19 ikinci dalgası nedeniyle
önümüzdeki dört-beş ayın oldukça zorlu geçeceği beklenmekte.