CORONA VİRÜS SALGINI VE EKONOMİK ETKİLERİ…

Coronavirüsün SARS virüsüne göre dünya ticaretine ve ekonomisine etkilerinin daha derin olacağı öngörülüyor. SARS virüsü ortaya çıktığında Çin dünyanın en büyük 6’ıncı ekonomisiyken, bugün ikinci ekonomisi. Çin üretimindeki düşüşün küresel tedarik zincirine olumsuz etkileri hissedilmeye başlandı, bu düşüşün uzun vadedeki etkilerini ise önümüzdeki aylarda virüsle mücadeledeki performans belirleyecek.

Prof. Dr. KEREM ALKİN
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Genel Sekreteri

ÇİN EKONOMİSİNE ETKİLERİ
2002-2003 yıllarındaki SARS salgını Çin’in büyümesini yüzde 1, küresel büyümeyi yüzde 0,3 düşürmüştü.

JPMorgan Çin’in 2020-Ç1 büyüme tahminini yüzde 6’dan yüzde 5,6’ya, 2020 büyüme tahminini ise yüzde 5,9’dan yüzde 5,8’e düşürdü.

S&P’ye göre salgın Çin’in 2020 yılı büyümesini 1,2 puan düşürebilir, Çin’de otomotiv sektöründe üretim ise yılın ilk çeyreğinde yüzde 15 azalabilir.

Wolkswagen Çin’de yer alan fabrikalarında üretimi durdurdu, markanın ocak ayında Çin’deki satışları yüzde 11, küresel satışları ise yüzde 5,2 düştü. Bu durum şirket hisselerinde de ani düşüşe yol açtı. Tesla ve Ford da Çin’deki tüm fabrikalarında üretimi durdururken; GM, Nissan, Renault, Honda ve Peugeot firmaları ise Wuhan’da üretimini durdurdu.
McDonald’s, KFC, Pizza Hut, IKEA, Starbucks, Apple, Xiaomi, Toyota, Honda ve LG Çin’deki operasyonlarını askıya aldı. (10 Firma)

Türk Hava Yolları, British Airways, Lion Air, Lufthansa, Air Canada, Delta Airlines, American Airlines, United Airlines, Swiss Airlines, Air India / Indigo, Seoul Air, El Al, Finnair, Cathay Pacific, Jetstar Asia ve Ukrayna Havayolları Çin’e uçuşlarını durdurdu. (16 Havayolu Firması)

DÜNYA EKONOMİSİNE ETKİLERİ
Coronavirüsün SARS virüsüne göre dünya ticaretine ve ekonomisine etkilerinin daha derin olacağı öngörülüyor. SARS virüsü ortaya çıktığında Çin dünyanın en büyük 6’ıncı ekonomisiyken, bugün ikinci ekonomisi.

2003 yılında Çin’in milli gelirinin küresel gelire oranı yüzde 4,2 seviyesindeyken, 2019 yılında bu oran yüzde 16,3’e, milli geliri ise 14 trilyon dolara ulaştı.

Çin üretimindeki düşüşün küresel tedarik zincirine olumsuz etkileri hissedilmeye başlandı, bu düşüşün uzun vadedeki etkilerini ise önümüzdeki aylarda virüsle mücadeledeki performans belirleyecek.

Salgının ülke ekonomilerini 3 yönde etkilemesi bekleniyor: 1) Çin’e olan satışlardaki düşüş; 2) Tedarik zincirindeki bozulma; 3) Turist sayısındaki azalma.

500’Ü AŞKIN ARABA PARÇASI VİRÜSLÜ BÖLGEDE ÜRETİLİYOR
500’den fazla araç parçası Çin’in virüsten etkilenen bölgelerinde üretiliyor, otomotiv sektörünün iki seçeneği var: Alternatif kaynak bulmak veya üretimi durdurmak. Alternatif kaynak arayışı ülkemizin için fırsat yaratabilir.

Çin’de yeni yıl tatili sonrası üretim kapasitesinin yüzde 40-yüzde 50 ile kapasiteyle üretime başlandı. Üretimi teşvik amaçlı vergi Çinli şirketler için vergi indirimi yapılması planlanıyor.
Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) verilerine göre Asya-pasifik bölgesi 2019 yılında misafir ettiği turist sayısı en çok artan bölge oldu. Çin ise en çok turist ağırlayan 4’üncü ülke konumunda. Bu bölgeyi ziyaret edecek turistlerin yüzde 75’i rezervasyonlarını iptal etti. Çinli turistler 277 milyar dolarlık harcamayla en çok harcama yapan turist grubu oldu. Turizm sektör gelirlerinde küresel bazda en az yüzde 10 küçülme öngörülüyor. 2019 yılında Türkiye’yi ziyaret eden Çinli turist sayısı ise 426 bin kişi dolayında, seyahat kısıtlamaları ülkemiz turizmini de etkileyebilir.

Yılbaşından bu yana brent petrol fiyatları yüzde 15’i aşkın düşüş kaydetti. Bu durum enerjide dışa bağımlı ülkeler için fırsat yaratabilir.

ÇİN’DEKİ ÇELİK ÜRETİMİ AYDA 40 MİLYON TON AZALACAK
Üretimin bu günlerde başlaması durumunda dahi, dünya çelik üretiminin yarısını gerçekleştiren Çin’de çelik üretiminin aylık bazda yaklaşık 40 milyon ton azalması bekleniyor.

Salgından en çok etkilenecek sektörlerin otomotiv ve elektronik sektörleri olması beklenmekte. Çin dışında salgından en çok etkilenecek ülkelerin ise Çin’e ekonomik açıdan bağımlı Japonya, Filipinler, Tayland gibi güneydoğu Asya ülkeleri olması bekleniyor. Özellikle 2019 yılı son çeyreğinde tüketimdeki düşüş etkisiyle yüzde 6,3 daralan Japonya ekonomisinde resesyon ihtimali güçlendi.

ÇİN’İN KÜRESEL İMALAT SANAYİNDEKİ PAYI
Dünya imalat sanayinde Çin mallarının payı yüzde 20. Güney Kore’de yüzde 40 Japonya’da yüzde 40 ABD, Rusya, Meksika ve Brezilya’da ise yüzde 25 ile 30 aralığında.

ÜLKELERİN İTHALATINDA ÇİN’İN PAYI
ABD ithalatının yüzde 14’ünü, Hollanda ithalatının yüzde 30’unu, Japonya ise ithalatının yüzde 25,6’sını Çin’den yapmaktadır.

ÇİN’DE ERTELENME İHTİMALİ OLAN FUARLAR
05.02.2020 – 07.02.2020 China Fish 2020: Çin Balıkçılık Malzemeleri Fuarı (Ertelendi)
25.02.2020 – 27.02.2020 TekstilSpinExpo: İplik Fuarı Şangay.
02.03.2020 – 05.03.2020 Dental Dental South China: Uluslararası Güney Çin Diş Fuarı Guangzhou
04.03.2020 – 06.03.2020 Ambalaj Sino-Pack: 27.Çin Uluslararası Ambalajlama Makineleri ve Malzemeleri Fuarı Guangzhou
04.03.2020 – 08.03.2020 Kuyumculuk Jewellery Show: Uluslararası Mücevher Fuarı Hong Kong
08.03.2020 -11.03.2020 27.Pekin Uluslararası Yapı Dekorasyon & Yapı Malzemeleri Fuarı
12.03.2020 – 15.03.2020 Design Shanghai Trade Fair (Ertelendi)
16.03.2020 – 19.03.2020 Xiamen Doğaltaş ve Teknolojileri Fuarı
18.03.2020 – 21.03.2020 CIFF Uluslararası Mobilya Fuarı Guangzhou (Ertelendi)
28.03.2020 – 31.03.2020 CIFM Interzum fuarı Mobilya fuarı (Ertelendi.)
08.04.2020 -10.04.2020 Enerji Isı ve Havalandırma Wuhan: Çin Soğutma Fuarı (Karantina altında)
15.04.2020 -17.04.2020 Gıda AnuFood China: Shenzhen Uluslararası Gida Fuarı Shenzhen

ÇİN DIŞINDA ERTELENEN/İPTAL EDİLEN FUARLAR
9 11.02.2020-16.02.2020 Singapur Air Show Havacılık Fuarı (Ertelendi)
21.02.2020-23.02.2020 Uluslararası Seyahat Acenteleri Birliği Fuarı Singapur (Ertelendi)
24.02.2020-27.02.2020 Mobil Dünya Kongresi Barcelona (İptal Edildi)
02.03.2020-04.03.2020 Palm ve Hindistan Cevizi Yağı Fuarı Malezya (Ertelendi)
04.03.2020-06.03.2020 Yemek ve Otelcilik Fuarı Singapur (Ertelendi)

HUBEI EYALETİ’NİN EKONOMİK VE NÜFUS BÜYÜKLÜĞÜ
Başkenti Wuhan olan Hubei Eyaleti’nin nüfusu, İspanya nüfusuna eşit. Hubei Çin’in eyaletleri arasında en yüksek gelire sahip 7’nci eyalet. Hubei’nin geliri Pakistan’ın Milli Geliri’nin 2, Yunanistan’ın Milli Geliri’nin ise 3 katı.

Editörün notu: Okuduğunuz metin, Prof. Dr. Kerem Alkin’in Genel Sekreterliğini üstlendiği Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) için hazırladığı istişare sunumudur.