PETROKİMYA VE KİMYA SEKTÖRLERİNİ GELECEKTE NELER BEKLİYOR?

-Adil Pelister: “Petrol elde ediliyor, kullanılıyor, kullanıldıktan sonra bir takım atığı meydana geliyor. Atıkları döngüsel ekonomi çerçevesinde tekrar işleyebilmemiz gerekiyor. İleride karbon salınımını tekrar ekonomiye kazandıracak teknolojilerin devreye gireceğini umut ediyorum. Belki bunlar dünyanın ekolojik dengesini de değiştirecektir diye düşünüyorum.”

-Mevlüt Çetinkaya: “2050 yılına kadar enerji kaynakları kullanımında köklü değişim ve dönüşüm yaşanacak, petrolün payı azalacak, doğalgaz payını koruyacak, yenilenebilir enerjinin payı yüzde 64’e çıkacak. Petrol üretiminde lider ülke ABD, onu sırayla Rusya, Suudi Arabistan, Irak, Kanada ve Çin takip ediyor. Gelecekte petrolün kaderini petrokimya ve kimya belirleyecek. Fosil kaynaklar petrokimya sektörüne yönelecek.”

İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nce (İKMİB) düzenlenen ve İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister ile SOCAR Türkiye Rafineri ve Petrokimya İş Birimi Petrokimya Pazarlama Müdürü Dr. Mevlüt Çetinkaya’nın katılımıyla gerçekleşen webinar (internet üzerinden seminer) programında “küresel enerji kaynaklarının gelişimi, petrol sektörünün temel dinamikleri, petrol fiyatlarının oluşumu ve fiyatlara koronavirüs etkisi, enerji kaynaklarındaki değişimin kimya sektörüne yansıması, petroldeki eksi 40.32 dolar/varil fiyatına nasıl gelindiği ve sektörün gelecek beklentileri” konuşuldu.

Adil Pelister-Mevlüt Çetinkaya

İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, “Petrol Piyasası ve Petrol Fiyatı Oluşumunun Analizi, Kimya Sektörüne Etkileri” konulu webinarın açılışında; zorlu yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgını sürecinin ardından başlayan normalleşmeyle birlikte hissedilir iyileşme yaşanacağına ve temmuz ayından itibaren geçmiş yıllardaki performansın yakalanacağına inandığını ifade etti.

“KİMYA SEKTÖRÜ, TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK İKİNCİ İHRACATÇISI”
Kimya sektörünün 2019’da başarılı bir performans sergilediğini ve 20,6 milyar dolarla Türkiye’nin en büyük ikinci ihracatçısı olduğunu söyleyen Pelister, “İhracatımızda en büyük payı petrokimya ile plastik ve mamulleri ürün grubumuz teşkil etti.” dedi.

Adil Pelister-İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı 

“İHRACATTA ÖNEM ARZ EDEN KONULARA YATIRIM YAPMALIYIZ”
Hemen hemen bütün sektörlerin frene basmasına sebep olan Covid-19 salgınının kendi iş alanlarını da negatif etkilediğini belirten Pelister, şunları kaydetti: “Ancak hükümetimizin aldığı tedbirlerle özellikle de kredi imkanlarıyla firmalarımızı rahatlatması ve insanlarımızın da azmiyle birlikte bu süreci atlatacağımıza inanıyorum. Bizim bu süreçte ölçek büyütmemiz için ihracatımızda daha fazla önem arz eden konularda yatırım yapmamız gerektiğine inanıyorum. Bu yatırımı yaparken de devletimizin yanımızda olmasını ve açıkladığı desteklerin artarak devam etmesini bekliyoruz. Bu konuda kimya sektörümüzün ve alt sektörlerimizin başarılı bir döneme gireceğini umuyorum.”

“ATIKLARI DÖNGÜSEL EKONOMİ ÇERÇEVESİNDE TEKRAR İŞLEYEBİLMELİYİZ”
Kimya sektörü ihracatının 2020 yılının ilk 5 aylık bölümünde 2019’un aynı dönemine göre yüzde 17 azaldığını dile getiren Pelister, ilerisi için umutlu konuştu: “Ancak önümüzdeki aylarda bu açığı kapatacağımıza ve 20 milyar doları yakalayacağımıza inanıyorum. Şirketlerimizin ölçek büyütecek faaliyetlerde bulunması gerekiyor. Şirketlerimizin sermaye yapıları kuvvetlendirilmeli. Bir madde yoktan var, vardan yok edilemez. Bunu unutmayalım. Petrol elde ediliyor, kullanılıyor, kullanıldıktan sonra bir takım atığı meydana geliyor. Atıkları döngüsel ekonomi çerçevesinde tekrar işleyebilmemiz gerekiyor. İleride karbon salınımını tekrar ekonomiye kazandıracak teknolojilerin devreye gireceğini umut ediyorum. Belki bunlar dünyanın ekolojik dengesini de değiştirecektir diye düşünüyorum.”

SOCAR Türkiye Rafineri ve Petrokimya İş Birimi Petrokimya Pazarlama Müdürü Dr. Mevlüt Çetinkaya ise petrolün “tüm dünyayı etkileyen, uğruna savaşlar yapılan, fiyatları yükseldiğinde ithalat faturasını artıran, düştüğünde de gelirlerinde azalmaya yol açtığı için üretici ülkelere gerçekleşecek ihracatı törpüleyen” çok önemli bir ürün olduğunu vurguladı.

“PETROLÜN TAHTI SARSILMAYA DEVAM EDECEK”
Çetinkaya, yakın gelecekte yenilenebilir enerjiye yönelimin daha da artacağına dikkat çekti: “Özellikle ulaşım ve endüstrideki birincil enerji tüketiminin azalması bekleniyor. Gelecekte elektrikli araçlar hızla yayılacak, petrolün tahtı sarsılmaya devam edecek. 2040 yılında elektrikli araç sayısının 350 milyon adet olması öngörülüyor. 2050 yılına kadar enerji kaynakları kullanımında köklü değişim ve dönüşüm yaşanacak, petrolün payı azalacak, doğalgaz payını koruyacak, yenilenebilir enerjinin payı yüzde 64’e çıkacak. Petrol üretiminde lider ülke ABD, onu sırayla Rusya, Suudi Arabistan, Irak, Kanada ve Çin takip ediyor. Gelecekte petrolün kaderini petrokimya ve kimya belirleyecek. Fosil kaynaklar petrokimya sektörüne yönelecek.”

Dr. Mevlüt Çetinkaya-SOCAR Türkiye Petrokimya Pazarlama Müdürü

“2020’DE PETROL FİYATLARININ 35-45 DOLAR BANDINDA SÜRMESİ BEKLENİYOR”
“Dünyadaki ekonomik büyüme, talep, petrol ürünlerinin fiyatları ve depolama kapasitesi de fiyatların oluşumunu etkileyen temel belirleyiciler. Petrol talebini aşağıya çeken en önemli faktörlerden biri de pandemi oldu. Ekonomilerdeki ani ve büyük çöküş petrol fiyatlarını etkiledi.” diyen Çetinkaya, “ham petrolün, emtia yatırımında önemli bir rol oynadığını” ve vadeli işlemlere ilginin giderek arttığını kaydetti: “Hava taşımacılığının durma noktasına gelmesi, üretimin devam etmesiyle depolama alanlarının yetersizliği gibi arz fazlası ve düşük talep stokları kritik noktaya getirerek petrolün eksi 40.32 dolar/varil fiyatlarını görmesine sebep oldu. Petrolde arz kesintisi yapılmaya başlandı. Arz kesintisi ve talepteki iyileşme stokları 2020 son çeyreğinde dengeye getirecek. 2020 boyunca petrol arzının kontrolünün devam etmesi ve fiyatların 35-45 dolar bandında sürmesi bekleniyor. Bu gelişmelere bağlı olarak enerji yatırımlarında yüzde 20 daralma bekleniyor.”

“PANDEMİ SÜRECİNDE KİMYANIN ÖNEMİ DAHA ÇOK ANLAŞILDI”
Çetinkaya, Covid-19’un kimya sektörüne etkilerini de şöyle değerlendirdi: “Petrokimya ve kimya, bugünkü refah düzeyinin temelini oluşturuyor. Kimya sektörü ve ona bağlı endüstrilerle ilgili negatif algılar var. Ancak son zamanlarda bu sektörün çevreci olduğunu anlatan döngüsel ekonomi gibi çalışmalar bulunuyor. Pandemi sürecinde kimyanın önemi daha çok anlaşıldı. Covid-19’un etkisiyle petrokimyasal ürün fiyatları farklı oranlarda düşerken bu dönemde İPA (İzopropil alkol) fiyatları pik yaptı. Yine dünyada ambalaj ve maske hammadde talebi çok arttı. Petrol fiyatlarında çöküş, kimyasal hammadde fiyatlarında ve küresel rekabet düzeninde büyük bir değişime neden oluyor. Bununla birlikte tedarik zincirlerinin yeniden oluşacağını, satın alma ve birleşmelerin artacağını, yeni iş modellerinin ortaya çıkacağını öngörüyorum. Kimya endüstrisinin gelecek nesiller için sorumlu değer zincirlerini sağlamak üzere inovasyon gücünü ve dayanıklılığını güçlendirmesi büyük önem taşıyor.”