Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) verileriyle, yerli yatırımcıların finansal varlıkları bir yılda yüzde 21 artarak Temmuz 2021 sonu itibariyle 5,8 trilyon liraya ulaştı. Geçtiğimiz nisanda tarihi rekor kıran yerli yatırımcı sayısı mayıs-temmuz döneminde gerilese de geride kalan bir yıllık süreçte sahip olunan hisse senedi varlıkları yüzde 45’lik büyümeyle 396,3 milyar liraya yükseldi.
Banka, aracı kurum, portföy yönetim şirketleri ve yatırım ortaklıklarının üye olduğu öz düzenleyici meslek kuruluşu Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) kaynaklarına dayanarak açıkladığı 2021 Temmuz özet finansal piyasa verilerine göre, 2020 Temmuz sonunda 4.8 trilyon lira tutarındaki yurt içi yerleşiklerin (yerli yatırımcılar) finansal varlıkları, bir yıl içindeki yüzde 21 artışla 5.8 trilyon liraya çıktı. Aynı dönemde yabancı yatırımcıların (yurt dışı yerleşiklerin) finansal varlıkları da yüzde 1,5 artarak 573,6 milyar lira oldu. 2021 Ocak-Temmuz’da yerli yatırımcıların finansal varlıkları yüzde 10,4; yabancılarınki ise yüzde 7 arttı.
BORSA İSTANBUL’DAKİ YATIRIMCI ARTIŞI HIZ KESTİ
2020 başından itibaren artış istikrarı yakalayan ve 2021’in ilk dört ayında halka arzların eşit dağıtımının etkisiyle hızlanan Borsa İstanbul hisse senedi piyasasındaki bakiyeli yatırımcı sayısında nisan sonunda 2 milyon 674 binle tarihi rekora ulaşılmıştı. Ancak sayı; mayıs ve haziran aylarındaki gibi temmuzda da düşmeye devam ederek 2,4 milyona geriledi. Söz konusu piyasada ayda en az bir kez işlem yapan aktif yatırımcı sayısında mayas-haziranda sert bir düşüş gerçekleşti. Nisanda 1 milyon 959 bini aşarak rekor kıran aktif yatırımcı sayısı, ardından gelen iki ayda 748 bin eriyerek 1 milyon 211 bine indi.
Yatırımcı sayılarındaki gerilemeye rağmen, yıllık bazda yerli yatırımcıların
hisse senedi varlıklarında artış yaşandı. 2020 Temmuz’da 273.5 milyar lira olan tutar
yüzde 45 artarak 2021 Temmuz’da 396.3 milyar lirayı buldu. Bunun 172.6 milyar lirası kurumsal yatırımcılar ve tüzel kişilere, 223.7 milyar lirası ise bireysel yatırımcılara ait. 2020’nin ilk çeyreğinde hız kazanan hisse senedi varlığı artışı 2021 yılının ilk yedi ayında yavaşlayarak yüzde 4 civarında seyretti.
EN YÜKSEK FİNANSAL VARLIK BÜYÜMESİ EUROBOND KAMUDA…
Öte yandan Temmuz 2020’den Temmuz 2021’e Türkiye’deki yerleşik kurumsal, tüzel ve bireysel yatırımcıların finansal varlıkları yüzde 21 büyüyerek 4 trilyon 818 milyar liradan, 5 trilyon 831 milyar liraya yükseldi. En yüksek büyüme yüzde 51,5 eurobond (kamu) varlıklarında yaşandı; 202.8 milyar liradan 307.3 milyar liraya çıktı. Eurobond (özel) varlıkları ise yüzde 26 artışla 80.9 milyar liraya ulaştı. Varlığa dayalı menkul kıymet ve varlık teminatlı menkul kıymet varlıkları ise yüzde 48 artarak 36.7 milyar liraya oldu. Döviz tevdiat hesaplarındaki varlıklar da yüzde 33 büyümeyle 1 trilyon 968 milyar liraya, TL mevduatları ise yüzde 13 artarak 1 trilyon 716 milyar liraya ulaştı.
Yabancı yatırımcıların finansal varlıklarında son bir yılda önemli bir değişim meydana gelmedi.
Finansal Varlıklar (Milyon TL) |
2020/07 |
2021/07 |
Değişim (%) |
Yurtiçi Yerleşikler |
4.818.663 |
5.831.469 |
21 |
TL Mevduat* |
1.514.108 |
1.716.854 |
13,4 |
Döviz Tevdiat Hesabı* |
1.477.070 |
1.968.419 |
33,3 |
Devlet İç Borçlanma Senedi |
1.153.927 |
1.220.514 |
5,8 |
Eurobond (Kamu) |
202.813 |
307.283 |
51,5 |
Eurobond (Özel) |
64.096 |
80.888 |
26,2 |
Pay Senedi |
273.514 |
396.274 |
44,9 |
Özel Sektör Borçlanma Aracı |
108.247 |
104.490 |
-3,5 |
Varlığa Dayalı Menkul Kıymet + Varlık Teminatlı Menkul Kıymet |
24.714 |
36.673 |
48,4 |
Varant + Sertifika |
176 |
74 |
-58 |
Yurtdışı Yerleşikler |
564.768 |
573.588 |
1,5 |
TL Mevduat* |
39.983 |
45.455 |
13,7 |
Döviz Tevdiat Hesabı* |
144.065 |
165.980 |
15,2 |
Kıymetli Madenler Depo Hesapları* |
3.181 |
4.745 |
49,1 |
Devlet İç Borçlanma Senedi |
45.882 |
71.557 |
56 |
Pay Senedi |
329.596 |
283.846 |
-13,9 |
Özel Sektör Borçlanma Aracı |
1.395 |
1.059 |
-24,1 |
Varlığa Dayalı Menkul Kıymet + Varlık Teminatlı Menkul Kıymet |
665 |
946 42,1 |
|
Toplam |
5.383.431 |
6.405.057 |
19 |