10 KAÇAK TELEFONDAN 8’İ İNTERNETTEN SATILIYOR

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) PMI IMpact desteğiyle 2 yıl süren Türkiye’de kaçak ve sahte alkol, yakıt ve cep telefonları ürünlerinin yasadışı hareketlerini inceleyen araştırması sonuçlandı. Araştırmaya göre her 10 telefondan 8’inin internetten satıldığı belirlendi.

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) 22 ilde 4 bin 924 anket sonucunda elde edilen veriler, Türkiye’de kaçakçılık ve kaçak ürün kullanım düzeylerini ortaya koydu. Çalışmanın detayları Gümrük ve Ticaret Müfettişleri Derneği ve Gümrük Muhafazalar Genel Müdürlüğü yetkililerin de katıldığı online toplantıda değerlendirildi.

Prof. Dr. Seyfettin Gürsel-BETAM Direktörü

“ÜRETİM PARÇALARINDAN TELEFON YAPILIYOR”
Türkiye’de yerli ve yabancı kaçak ürünlerin satıldığını ifade eden BETAM Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, konuya ilişkin şu bilgileri paylaştı: “Özellikle kaçak sigara, vergisiz tütün, kaçak akaryakıt ve kaçak cep telefonu talebi, Doğu ve Güneydoğu’da son derece yoğun. Alkollü içeceğin de, Akdeniz, Ege, Trakya ve Karadeniz’de yoğun olduğunu gördük. Bir tarafta organize büyük çapta yasa dışı ticaret var, diğer tarafta da ‘karınca ticareti’ adı verilen bireysel bir kaçakçılık var. Bu kaçak malların bir kısmı, yurt dışından getiriliyor, diğer bir kısmı da yerli üretim olarak karşımıza çıkıyor. Bunların arasında hiç duyulmayan sigara ürünleri (düşük kaliteli yurtdışından üretilen) ve bilinen markaların taklit ürünler bulunmakta. Bunun yanı sıra, yerli üretim parçalarından Türkiye’de telefon üretimi de yapıldığını öğrendik.”

“KRİTİK NOKTA: SAHTE ÜRÜNLER”
Sahte ürünlere dikkat çeken Gürsek, konuyu şöyle detaylandırdı: “Kritik noktamız, sahte ürünler. Özellikle alkollü içeceklerde bu çok tehlikeli. Metil alkol kullanarak, son yıllarda yüzlerce insan kaçak içkiden öldü ve ne kadarı sakat kaldı bilmiyoruz. Mücadelede buna öncelik verilmesi gerekir. Sahte alkolün toptan satıldığını öğrendik. Son yıllarda yakalanan kaçak mallarda ciddi bir düşüş bulunuyor. Eğer bu ticaret hacmini de yansıtıyorsa, bu ciddi bir başarı demektir. Gerek derinlemesine görüşmelerde elde ettiğimiz veriler, gerekse Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele (KOM) raporlarına göre, yurt dışından kaçak getirilen ürünlerde bir başarı elde edildiği görülüyor. Gümrüklerde işler sıkıştırılmış ve teknolojiler geliştirilmiştir. Kolluk gücü de bunda etkili olmuştur.”

Gümrük ve Ticaret Müfettişleri Derneği yetkililerince yapılan açıklamada öne çıkan satır başları şunlar:

Her kaçak 10 telefondan 8’inin internet sitesinde satılıyor.

EN BÜYÜK SORUN ALIŞVERİŞ SİTELERİNDE
İnternetten yasadışı ticaretin artıyor ve piyasada yer alan her kaçak 10 telefondan 8’inin internet sitesinde satılıyor. Bu konuda en büyük sorunun alışveriş siteleri ve sosyal mecralardan kaynaklanıyor. Türkiye’de satılmayan bazı ürünler internet üzerinden kaçak yollarla ülkeye getiriliyor.

TÜRKİYE’DE SİBER KAÇAKÇILIK ORANI YÜZDE 2
Avrupa’da siber kaçakçılık oranları yüzde 15’lerdeyken; Türkiye’de bu rakam 2020 yılı itibariyle yüzde 2,2 seviyesinde seyrediyor.

2020’DE ÜLKEYE 40 MİLYON YOLCU GELDİ
Türkiye’ye 2020’de salgın şartlarına rağmen 40 milyon yolcu gelirken; bunun yanı sıra 7 milyon konteyner, 2.1 milyon binek aracı, 3.9 milyon tır ve 270 bin de uçak iniş yaptı ve tüm bunlarının kontrolü 6 bin kişilik ekiple sağlandı. Denetlemeler, kolluk birimlerinin de desteğiyle, ileri teknolojiler kullanarak yapılıyor ve dünyadaki en yeni teknolojiler gümrüklerde kullanılıyor. Son 5 yılda kaçakçılıkla mücadele için yapılan teknolojik yatırım 500 milyon TL’ye ulaştı. Bunun yanında AB projelerinin de etkin bir şekilde kullanıldı.

Teknolojik girişimler sayesinde, Türkiye’de kaçakçılık yakalama oranları 2020 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 40 arttı.

TEKNOLOJİK GİRİŞİMLER SAYESİNDE KAÇAKÇILAR YAKALANDI
Teknolojik girişimler sayesinde, Türkiye’de kaçakçılık yakalama oranları 2020 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 40 arttı. 2021 yılında ise bu oran bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 70 artış gösterdi. Gelişen teknolojiler bu oranların artmasını etkiliyor. Özellikle yapay zeka ve büyük veriyle daha yolcu Türkiye’ye gelmeden o yolcunun Türkiye’de kaçakçılık yapma riskinin de önceden değerlendirilebiliyor.