ORGAN NAKLİNDE COVID-19 ENDİŞESİ…

Organ ve doku nakli gereken hastalıklar, yaşamı tehdit eden en önemli sağlık sorunlarının başında geliyor. Bu rahatsızlıkların seyrine ve tedavisine dair kaygıların Covid-19 salgını döneminde arttığı gözleniyor. Memorial Şişli Hastanesi Organ Nakli Merkezi Başkanı Prof. Dr. Koray Acarlı, organ nakilli hastaların daha fazla risk altında olduğunu gösteren bir veri bulunmadığının altını çizdi.

Covid-19 pandemisi organ nakli bekleyen hastalarda endişeye yol açtı. Organ nakli sebebiyle bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar kullananlar ise hangi risklerle karşı karşıya olduklarını merak ediyor. 3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada “Covid-19 salgınındaki tedavi süreçlerine dair” soruları cevaplayan Memorial Şişli Hastanesi Organ Nakli Merkezi Başkanı Prof. Dr. Koray Acarlı, organ bekleyen hastalara gerekli önlemler alınarak güvenle nakil işlemi gerçekleştirilebileceğini belirtti.

“GEREKLİ TEDBİRLERLE GÜVENLE NAKİL OLABİLİRLER”
Prof. Dr. Acarlı, organ nakledilecek kişilerin ağır hasta kabul edildiğini ve naklin onlar için hayat kurtarıcı olduğunu söyledi: “Nakil aşamasına gelen pek çok hasta, hastanelerde koronavirüs bulaşacağı endişesi taşıyor. Öte yandan konu bağışıklık sistemi ile ilgili olduğu için, organ nakli olmuş olanlar da kullandıkları ilaçlar nedeni ile daha fazla risk altında olup olmadıklarını merak ediyor. Organ nakli olacak hastalar gerekli önlemler alındığı takdirde güvenle nakil olabileceklerini bilmedir.”

Prof. Dr. Koray Acarlı-Memorial Şişli Hastanesi Organ Nakli Merkezi Başkanı

HEM HASTAYA HEM VERİCİYE TEST YAPILIYOR
Acarlı, hastaneler ve organ nakli merkezlerindeki ilave önlemlerle tıbbı güvenliğin en üst düzeye çıkarıldığını ifade etti: “Alıcı ve vericinin PCR ve antikor testleri yapıldıktan sonra hastaneye yatışları yapılıyor. Bir karantina sürecinin ardından koronavirüse ait testler yeniden tekrarlanıyor ve nakiller bu aşamalarda bir sorun çıkmazsa gerçekleştiriliyor. Canlı vericili nakiller karantina, test ve önlem açısından daha kontrollü oluyor. Bununla birlikte kadavradan alınan organlarla hastalık bulaşma ihtimali olduğu için onların da gerekli testleri mutlaka yapılmalı. Çünkü testi negatif olmayan organlar bulaştırıcı olabiliyor.”

ORGAN NAKİLLİ HASTALAR RİSK ALTINDA MI?
Organ nakilli hastaların daha fazla risk altında olduğunu gösteren bir veri bulunmadığını aktaran Acarlı, “Memorial Şişli Hastanesi Organ Nakli Merkezi tarafından 584 hasta arasında bir anket yapıldı. Haziran ayı itibariyle merkeze başvuran karaciğer hastalarına koronavirüs geçirip geçirilmediği soruluyor ve 584 hastanın sadece 4’ünde yani yüzde 0.7’sinde Covid-19 pozitifliğine rastlanıyor. Ayrıca anket sonucuna göre hiç hasta kaybı olmadığı ortaya çıktı. Dünya üzerinde de bu konu ile ilgili yapılan araştırmalarda benzer sonuçlar elde edildi.” dedi.

“İLAÇLAR DOKTOR KONTROLÜNDE KULLANILMALI”
Acarlı, nakilli veya nakil bekleyenlerin alacağı tedbirler için genel görüşün maske kullanımı, sosyal mesafeye dikkat edilmesi ve kişisel hijyen önlemlerinin uygulanması yönünde olduğunu kaydetti. “Organ nakli olup Covid-19 teşhisi konan hastalarda ilaç doz ayarlaması yapılmalı” diyen Acarlı, organ nakli ekibinin önerdiği ilaçların belirtilen saat ve dozda alınması gerektiğine dikkat çekti.

TÜRKİYE CANLI VERİCİLİ KARACİĞER NAKLİNDE DÜNYA İKİNCİSİ
Türkiye’de en çok karaciğer ve böbrek nakli yapıldığını belirten Acarlı konuya ilişkin şu bilgileri aktardı: “2019 yılı itibari ile ülkemizde 49 karaciğer nakil merkezinde bin 776 karaciğer nakli, 76 böbrek nakil merkezinde ise 3 bin 863 böbrek nakli gerçekleştirildi. Bu nakillerin yüzde 75-80’i canlı vericili nakiller. Türkiye yıllardır milyon nüfus başına yapılan canlı vericili karaciğer naklinde Güney Kore’nin arkasından ikinci sırada yer alıyor. Memorial Şişli Hastanesi de organ nakli yapılan ilk özel hastane olmasının yanı sıra özellikle karaciğer ve böbrek naklinde yüzlerce aileye ümit kaynağı oluyor. Ayrıca Memorial, karaciğer naklinde 1 yıllık yüzde 86 ve 10 yıllık yüzde 75’lik sağ kalım oranları ile dünya genelinde başarılı merkezlerden biri. Bunun yanında özellikle çocuk hastalarda 4-5 aylıktan itibaren nakil yapabilen ender yerler arasında. Çocuk hastalarda 1 yıllık sağ yüzde 85, 10 yıllık sağ kalım ise yüzde 80’dir.”

ORGAN NAKLİ YÜZDE 6 ARTTI
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) bildirdiği son istatistiklere göre 2018 yılında 95 bin 479 böbrek, 34 bin 074 karaciğer, 8 bin 311 kalp, 6 bin 475 akciğer, 2 bin 338 pankreas, 163 ince bağırsak olmak üzere toplam 146 bin 840 solid organ nakli yapıldı. Bu sayılar dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 75’ini kapsıyor. 2017’ye kıyasla nakil sayılarında yüzde 6’lık bir artış görülse de, dünya genelinde organ nakli gereksiniminin sadece yüzde 10’ununun karşılandığı ortaya çıktı.

.