CORONAVİRÜS SEBEBİYLE ACİLEN MALİ TEDBİRLER DE ALINMALI…

Coronavirüs (Covid – 19) ülkemizi de etkilemekte. Bu nedenle acilen mali tedbirler de alınmalı. Mart, Gelir Vergisi beyannamelerinin verilme ayı. Salgın hastalıklar durumunda yapılması gerekenlerle ilgili ilave bir kanuna gerek kalmaksızın Vergi Usul Kanunu’nun 13. ve 15. maddeleri çalıştırılabilir. 13. Madde, Mücbir Sebepleri; 15. Madde de Mücbir Sebeplerle Gecikmeyi içermektedir.

Prof. Dr. FATİH YILMAZ
Türkiye Muhasebe Uzmanları Derneği (TMUD) Başkanı

Tüm dünyayı etkileyen Corona Virüs ya da daha tanımlayıcı adıyla Covid – 19 ülkemizi de maalesef etkilemektedir. Bu yazının yazıldığı tarih itibariyle henüz tek hanelerde olan vaka sayısının artmasından endişe edilmektedir. Bu önlemler kapsamında alınan çeşitli tedbirler var. Yurtdışı seyahatlere getirilen kısıtlamalar, okulların kapatılması, yurtdışından gelenlerin karantinaya alınması bunların başlıcalarıdır. Hatta en son umreden gelen binlerce kişinin karantinaya alınması da bu tedbirlerin sonuncusudur.

Prof. Dr. Fatih Yılmaz

VERGİ USUL KANUNU 13 VE 15’İNCİ MADDELERİ ÇALIŞTIRILABİLİR
Alınan ve alınacak olan ilave tedbirlerin kuşkusuz olumsuz mali yansımaları da olacaktır. Ülkemiz ekonomik sarsıntıyı tam atlatmak üzereyken bir dalga daha yemek ayağa kalkmamızı zorlaştıracaktır. Bu nedenle acilen mali tedbirlerin de alınması gerekir. İçinde bulunduğumuz mart ayı Gelir Vergisi beyannamelerinin verilme ayıdır. Salgın hastalıklar durumunda yapılması gerekenlerle ilgili ilave bir kanuna gerek kalmaksızın Vergi Usul Kanunu’nun 13. ve 15. maddeleri çalıştırılabilir.

MÜCBİR SEBEPLERLE VERGİ BEYANNAMELERİ GECİKEBİLİR
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 13. Maddesi Mücbir Sebepleri, 15. Maddesi de Mücbir Sebeplerle Gecikmeyi içermektedir. VUK’un 13. Maddesi’ne göre:
“Mücbir sebepler:
1. Vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk;
2. Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler;
3. Kişinin iradesi dışında vukua gelen mecburi gaybubetler;
4. Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması gibi hallerdir.”

15. MADDE GAYET AÇIK VE NET
Yine aynı kanunun 15. Maddesi’ne göre de:
“13. Madde’de yazılı mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar süreler işlemez. Bu takdirde tarh zaman aşımı işlemeyen süreler kadar uzar.”
Bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malûm olması veya ilgililer tarafından ispat veya tevsik edilmesi lâzımdır.

(Ek fıkra: 28/12/2001-4731/4 md; Değişik üçüncü fıkra: 16/7/2004-5228/1 md.) Maliye Bakanlığı, mücbir sebep sayılan haller nedeniyle; bölge, il, ilçe, mahal veya afete maruz kalanlar itibarıyla mücbir sebep hali ilân etmeye ve bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olanları tespit etmeye yetkilidir. Bu yetki vergi türleri ve işyerleri itibarıyla; beyannamelerin toplulaştırılması, yeni beyanname verme süreleri belirlenmesi ve beyanname verme zorunluluğunun kaldırılması şeklinde de kullanılabilir.”

Hazine ve Maliye Bakanlığımız bu konuda acil durum tedbirleri kapsamında beyanname verme ve vergi ödemeleri konusunda halkımızı mağdur etmeyecek düzenlemeleri bir an önce açıklamasında yarar vardır.

ACİL DURUM KURULU OLUŞTURULMALI
Bir diğer önerim ise Hazine ve Maliye Bakanlığımız bir “Acil Durum Kurulu” oluşturmasıdır. Bu kurul içerisinde Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkililerinin yanı sıra mutlaka aşağıdaki kesimlerden de temsilcilerin olması yararlı olacaktır:
• Bankalar
• Sigorta Şirketleri
• TÜRMOB
• TMUD
• İş Veren Temsilcileri (TÜSİAD, MÜSİAD v.d.)
• Üniversiteler
• SPK
• Borsa İstanbul
Bu listeye eklemeler yapılabilir. Önemli olan bu virüsün getireceği insani kayıplara ilave olması olası mali kayıpları mümkün olan en az hasarla atlatmayı sağlamak ve bununla ilgili bir an önce adım atmaktır.