ORMAN ALANLARINDAN MADEN ÇIKARMAK ZORUNDA MIYIZ?

“Orman alanlarında madencilik faaliyetleri”, Muğla’daki Akbelen Ormanı’nda gerçekleşen ağaç kesimiyle yeniden ülke gündeme taşındı. Tepkiler üzerine Madencilik Platformu’ndan yapılan açıklamada, Türkiye’nin maden ve enerji üretimi hakkında bilgiler aktarıldı. Platform Sözcüsü Mehmet Yılmaz, “Madenciliğin ölçülü ve dengeli bir bakış açısı ile ele alınması gerekiyor.” dedi.

Limak Holding’in kömür madeni alanını genişletmek için Muğla’nın Milas ilçesine bağlı İkizköy’deki Akbelen Ormanı’nda yaptığı ağaç kesimi ülke genelinde tepkilere sebep oldu. Muğla Valiliği’nin açıklamasıyla, kesime tepki gösteren vatandaşlarla güvenlik güçleri arasındaki arbede duruldu. Ancak konunun akıbetine dair belirsizlik sürüyor.

Tartışma sıcaklığını korurken, Madencilik Platformu, Türkiye’deki madenciliğin ölçek, üretim miktarı, ihracat, ithalat ve ağaç kesimi boyutlarına ilişkin kamuoyunu bilgilendirdi.

Maden alanını genişletmek için ağaç kesimi yapılan Muğla’nın Milas ilçesine bağlı İkizköy’deki Akbelen Ormanı’na ait uydu görüntüsü. 

Platform Sözcüsü Mehmet Yılmaz, madencilik sektöründe faaliyet gösteren 18 birlik ve derneğin Türkiye’nin maden ihtiyacını karşılarken ‘önce insan ve çevre’ mottosuyla hareket ettiğini söyledi.

“GELİŞMİŞ ÜLKELERDE NASIL YAPILIYORSA…”
Madenlerin ülkelerin en önemli doğal kaynaklarından olduğunu ifade eden Yılmaz, “Dünyada madenlerinden vazgeçip onları yeraltında bırakan bir ülke yok. Gelişmiş ülkelerde madencilik nasıl yapılıyorsa biz de aynı şekilde maden çıkarılan bölgenin havasına, suyuna, toprağına zarar vermeden, madenlerimizi bulundukları yerden çıkarıp ekonomik ve sosyal kalkınmamız için değerlendirmek zorundayız.” dedi.

Mehmet Yılmaz- Madencilik Platformu Sözcüsü

“MADENCİLİK ÖLÇÜLÜ VE DENGELİ BİR BAKIŞ AÇISIYLA ELE ALINMALI”
Madencilerin diğer yatırımcılar gibi yer seçme lüksü bulunmadığını kaydeden Yılmaz, “Madenleri bulunduğu yerden çıkarmak zorundayız. Bir köprüyü, bir yolu, bir fabrikayı, bir yapıyı başka bir yere yapabilirsiniz bir ağacı, bitkiyi başka bir yere fazlası ile dikebilirsiniz ama madenin bulunduğu yeri değiştiremezsiniz. Bu evrensel gerçeği göz ardı ederek madenciliği doğa düşmanı bir faaliyet olarak gösterilmesine yönelik açıklamalar sektörün itibarsızlaştırılmasına neden olmaktadır. Toptancı bir bakış açısıyla madenciliği kötülemeye ve itibarsızlaştırmaya yönelik söylemler nedeniyle kendi yeraltı zenginliklerimizi araştıramaz ve keşfedilenleri bulundukları yerden çıkaramaz hale geldik. Madenleri bulunduğu yerden çıkarılmasını ‘doğa düşmanı bir faaliyet’ ilan edip madenciliği yapılamaz hale getirerek ekonomimizin ve vatandaşlarımızın enerji, ham madde ve ara mal ihtiyacını nasıl karşılayacağız? Bu nedenle madenciliğin ölçülü ve dengeli bir bakış açısı ile ele alınması gerekiyor.” diye konuştu.

Madencilik Platformu kamuoyuyla şu bilgileri paylaştı:

TÜRKİYE’NİN MADEN VE ENERJİDEKİ DURUMU
-Enerji, maden, metal ara ürünleri ithalatında 2022 yılında dış ticaret açığımız 106 milyar dolara ulaşmıştır.
-Ülkemiz doğal gazda %99, petrolde %93, kömürde %60 (kalori bazında), demir cevherinde %55, metal ve ara ürün olarak sırasıyla; çinkoda %98, alüminyumda %95, altında %85, bakırda %75 oranında dışa bağımlıdır.
-Sanayimiz üretimini sürdürebilmek için 2022 yılında yurtdışından petrol ve doğal gaz ithalatına 93,5 milyar dolar, demir çelik ve hurda ithalatına 30,9 milyar dolar, altın ithalatına 21,6 milyar dolar, kömür ithalatına 8,8 milyar dolar, alüminyum ithalatına 7,5 milyar dolar, bakır ithalatına 5,5 milyar dolar ödemiştir.
-Türkiye’de maden çıkarılmak için kazılan alanlar ülkemizin yüzölçümünün binde 1’ini teşkil etmektedir.
-Ülkemizde 12 milyon hektar alan madencilik faaliyetlerine kısıtlıdır. Madenciliğe kısıtlı olmayan yerlerde Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından verilen ruhsatlarda sürdürülen maden arama ve çıkarma faaliyetlerinin doğayı katleden yasa dışı faaliyetlermiş gibi sunulması ülkemiz madenciliğine zarar vermektedir.

ORMAN ALANLARINDAKİ MADENCİLİK FAALİYETLERİ
-Ormanlık alanlarda ağaç kesme dahil olmak üzere madencilik amaçlı tüm faaliyetler için Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan izin alınması zorunludur. Bakanlık onayı alınmadan herhangi bir işleme başlanması mümkün değildir.
-Ülkemizdeki orman alanlarının binde 3’ü tüm madencilik faaliyetleri için geçici olarak kullanılmaktadır.
-Ormanları gençleştirmek amacıyla Dünya’da ve Türkiye’de her sene ormanlardan ağaç kesimi yapılmaktadır. Orman Genel Müdürlüğü tarafından ormanlarımızın üretim kapasitesi göz önüne alınarak 2022 yılında 25,5 milyon m³ endüstriyel odun, 4,5 milyon m³ yakacak odun üretimi olmak üzere toplam 30 milyon m³ kesimi gerçekleştirilmiş olup kesilen 100 bin ağaçtan sadece 1 tanesi madencilik faaliyetleri için kesilmektedir.
-Orman alanlarında gerçekleştirilen madencilik faaliyetleri için geçici olarak kullanılan alanlar Orman Genel Müdürlüğü’nün onayladığı rehabilitasyon projesine göre rehabilite edilerek Orman İdaresine teslim edilmesi yasal bir zorunluluktur. Ülkemizde rehabilite edilerek doğaya yeniden kazandırılmış pek çok maden sahası bulunmaktadır.
-Türkiye’de 2022 yılında toplam 830 milyon ton maden çıkarıldı. Yerin altındaki madenlerimizi çıkarıp maden çıkarılan alanları ilgili yasaların öngördüğü şekilde rehabilite edip tekrar doğaya kazandırarak vatandaşlarımızın maden taleplerini karşılamak zorundayız.

ENERJİ ÜRETİMİNDE KÖMÜRÜN PAYI
-2022 yılı itibariyle birincil enerji tüketiminde fosil yakıtların payı (petrol, doğal gaz ve kömür) Dünya’da ve Türkiye’de % 83’tür.
-2022 yılında Dünya kömür üretimi yaklaşık 8.5 milyar ton olup, Türkiye’nin Dünya kömür üretimindeki payı yaklaşık %1’dir.
-2022 yılında Türkiye’de elektrik üretiminde kömürün payı %34,6, doğal gazın %22,2, su kaynaklarının %20,6, rüzgarın %10,8, güneşin %4,7, jeotermal enerjinin %3,7 diğer kaynakların payı ise %3,3’tür.
-2022 yılı itibariyle 328 milyar KWh olan elektrik tüketimimiz, 2035 yılında ise 510 milyar KWh seviyesine ulaşması beklenmektedir.
-Fosil yakıtlara %83 oranında bağımlı olan ülkemizin kısa zamanda bu bağımlılığını %40’lara düşürmesi söz konusu olamaz. Türkiye’nin fosil yakıtlardan aşamalı olarak çıkmasından başka seçeneği yoktur.
-Türkiye’nin toplam elektrik ihtiyacının yüzde 2,5’ini, Ege Bölgesi’nde kullanılan elektriğin yüzde 62’sini karşılayan Muğla’daki kömür santrallerinin mevcut kömür rezervleri bitinceye kadar çevre standartlarına uygun olarak yörenin havası, suyu ve toprağına zarar vermeyecek şartlarda üretimlerine devam etmesi sanayimiz ve bölgede yaşayan vatandaşlarımız için önem arz etmektedir.

Muğla Valiliği’nin Akbelen Ormanı’ndaki ağaç kesimine ilişkin açıklaması:

“İlimiz Milas ilçesinde bulunan; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nden alınmış ruhsat, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan ÇED belgesi, mevzuat gereği alınması gereken diğer kurum görüşleri doğrultusunda; Yeniköy-Kemerköy Termik santralleri için şirketin uhdesinde bulunan sahaya elektrik üretiminde kullanılmak üzere ilave kömür madeni işletme izni verilmiştir.

Bu kapsamda yapılması gereken işlemler için 24 Temmuz 2023’te Orman Genel Müdürlüğü tarafından başlatılan çalışmalar bugün itibariyle sona ermiştir. Bu işlemden sonra, maden çıkacak sahalar tıpkı diğer maden sahalarında olduğu gibi izin sahibi tarafından rehabilitasyon projesine uygun olarak rehabilite edilecek ve mevcut alanda benzer özelliklerde 130 bin fidan dikimi gerçekleştirecektir.

Bu süreç boyunca, çeşitli provokasyonlar sonucu, tarihi şan ve şerefle dolu jandarmamız ve polisimize yapılan tahrik edici, çirkin ve maksatlı saldırılara karşı gerekli adli ve idari çalışmalar başlatılmıştır. Oradaki süreç sona ermesine rağmen bölgede görevini ifa eden kamu çalışanlarına müdahalede bulunmaya davet edenlere, provokasyon ortamı oluşturamaya yönelik söylem oluşturanlara karşı vatandaşlarımızı uyarıyoruz.”