TEKSTİLCİLERİMİZ NİÇİN YABANCI MAKİNE ALIYOR?

Tekstil makinelerinde 2018 ithalatımız 1 milyar 905 milyon dolar iken ihracatımız 750 milyon dolar. Arada tam 1 milyar 155 milyon dolarlık fark var. İthalatta 2017’ye göre yüzde 31,6’lık artış söz konusu. Peki neden?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye; 2018’de 1 milyar 905 milyon dolarlık “tekstil ve hazır giyim ürünleri ile aksesuarlarının imalatında kullanılan” makine ithalatı yaptı. Buna karşılık tekstil makineleri sektörümüz aynı yıl içinde 750 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Arada tam 1 milyar 155 milyon dolarlık fark var.

YABANCILAR VADE VE FAİZDE DAHA CAZİP
Türkiye’de üretilen tekstil makinelerinin kalite, servis hizmeti, satış fiyatı açısından yurt dışında imal edilenlerden hiç de aşağı kalır yanı yok. Hemen hemen her sektördeki ihraç kalemlerimizin üretim girdilerinde dışa bağımlılıktan yakınırken, tekstil makinelerinde hayli çelişkili bir tabloyla karşı karşıyayız. Soru çok açık: Tekstilcilerimiz niçin yerli yerine yabancı makine alıyor? Cevap da net: Çünkü yabancı satıcılar müşterilerine, devletlerinin destekleriyle Türkiye’dekinden daha cazip vade ve faiz oranları sunabiliyor. Bizdeki vade 3 yıl, faiz 3,25; dış pazarda ise 10 yıl ve 1,70 civarında.

İTHALAT 2018’DE YÜZDE 31,6 ARTTI
2018’deki tekstil makinesi ithalatımızın 523,2 milyon doları iplik ve elyaf makinelerine ait. 316,9 milyon dolarla dokuma makineleri ikinci; 316,1 milyon dolarla örgü ve trikotaj makineleri üçüncü, 273,6 milyon dolarla da tekstil terbiyesi makineleri dördüncü sırada yer alıyor. Tekstil makineleri ithalatında 2017’ye nazaran yüzde 31,6’lık artış söz konusu. 2017 ithalatı 1 milyar 448 milyon dolar idi.

TABLOYU TERSİNE ÇEVİRME ÇABALARI
Türkiye Tekstil Terbiye Sanayicileri Derneği (TTTSD) ile Tekstil Makine ve Aksesuar Sanayicileri Derneği (TEMSAD), tabloyu tersine çevirmek amacıyla 2018 Aralık ayı başında iş birliği anlaşması imzaladı.

TTTSD Yönetim Kurulu Başkanı Vehbi Canpolat protokol sırasında, “TEMSAD ile gerçekleştirdiğimiz iş birliği ile sektörün ihtiyaçları doğrultusunda çözümler sunmayı hedefliyoruz. Üyelerimize yerli ve milli makine kullanımının önemini anlatıyoruz. Ülkemiz tekstilde bugün bu başarıları elde ediyorsa bunda sektörümüzün tüm paydaşlarının çok büyük bir katkısı var demektir. Bu paydaşlar iş birliğini ne kadar arttırırsa sektörümüz daha ileriye gidecek, ülkemizin cari açığının kapatması adına daha fazla katkı yapacaktır.

ÖZGÜN MAKİNELER TASARLAMA VE ÜRETME KARARI
Sektörde geçen sene 10 milyar Türk lirasını bulan iplik, dokuma ve örme makineleri gibi diğer makine ithalatının önüne geçmek iş birliğine gittik. Bu anlaşmayla özgün makinelerin tasarlanıp, ülkemizde üretilmesi, Türkiye’nin üretim ve ihracatta öncü söz konusu sektörlerinde makinede dışa bağımlılığın azaltılmasını ve yerli makine üretimini destekleyerek cari açığın önüne geçmek adına iş birliğine imza attık.” diye konuştu.

Tekstil terbiye sektörünün 2019’dan itibaren tesislerini yenileyeceğini ve mevcut kapasiteyi artıracağını söyleyen Canpolat, “Bu da daha fazla makine yatırımına ihtiyaç duyacağımız anlamına geliyor. Derneklerimizin yaptığı iş birliği ile makine ihtiyacımızı iç pazardan karşılayarak cari açığın önüne geçeceğimize inanıyoruz.” dedi.

TEKSTİL TERBİYESİNDE DÜNYADA İLK 3’TEYİZ
TEMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Adil Nalbant ise yerli tekstil makine sektörünün özellikle tekstil terbiye makinelerinde ileri seviyede olduğunu belirterek şunları dile getirdi: “Ülkemiz tekstil terbiyesinde daha hızlı, dinamik ve kaliteli üretim yapabilen dünyanın ilk 3 ülkesinden birisi konumunda hatta bu konuda bulunduğumuz coğrafyanın en gelişmiş ülkesi. Yaptığımız iş birliğinin her yıl 10 milyar Türk lirasına yakın ithal edilen iplik, dokuma ve örme makineleri gibi diğer makinelerin ülkemizde üretilmesi adına gayretlerin artmasına faydası dokunacak.”

MÜHENDİSLİĞİMİZ VE TEKNOLOJİMİZ DIŞARIDAN AŞAĞI DEĞİL
Nalbant, tekstil makineleri ihracat-ithalat tablosundaki çelişkili durumu şu ifadelerle değerlendirdi: “Dünyanın her yerinde anahtar teslimi en kaliteli boyahaneyi kurabilecek kabiliyete sahipken, aynı alanda Türkiye’de üretim yapan 4-5 tane üreticimiz varken biz hala 200-250 milyon dolarlık terbiye makinesi ithal ediyorsak burada bir problem vardır ve bunu çözmek gerekir. Biz Türk tekstil sektörüne gerekli olan makinelerin ithal edilmesine karşı değiliz. Fakat halihazırda Türkiye’de üretilerek dünyanın her yerine sattığımız makineleri, Türkiye’ye yurt dışından getirerek kaynaklarımızın dışarı aktarılmasının hiçbir mantığı yok. Makineci arkadaşlarımızın gelmiş olduğu mühendislik ve teknoloji seviyesi yurt dışındaki makine üreticilerinden aşağı değil.”

MAKFED, SEKTÖR TEMSİLCİLERİNİ BULUŞTURDU
23 Ocak 2019 tarihinde de Makine İmalat Sanayi Dernekleri Federasyonu (MAKFED) ve İstanbul Sanayi Odası (İSO) düzenledikleri programda tekstil sektörü ile yerli tekstil makinesi üreticilerini aynı masanın etrafında buluşturdu. MAKFED Başkanı ve İSO Başkan Yardımcısı Adnan Dalgakıran yönetimindeki toplantıya; TEMSAD) Başkanı Adil Nalbant ve yönetim kurulu ile Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD), Türkiye Tekstil Sanayi İşverenleri Sendikası (TTSİS), İTHİB, İHKİB, TTTSD, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Tekstil Komitesi temsilcileri katıldı. Etkinlikte ilk etapta 1 milyar 905 milyon dolarlık tekstil makinesi ithalatının 500 milyon dolar azaltılması hususunda fikir birliğine varıldı.

MAKFED Başkanı Adnan Dalgakıran buluşmada, kamunun Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) ve yerlileştirme destek programlarından etkin olarak yararlanabilmek için sektörler arası projeler geliştirilmesinin önemine dikkat çekti. Dalgakıran, Türk makine sektörünün, teknoloji ve fiyat açısından rekabet gücüne sahip olduğunun altını çizdi.

Bakalım, 2019 sonunda nasıl bir tabloyla karşılaşacağız?

İTHAL EDİLEN TEKSTİL MAKİNELERİ VE ÜLKELERİ
2018 kayıtlarına göre;
-Almanya ve Çin’den dokumaya elverişli sentetik veya suni maddelerin ekstrüzyonu, çekilmesi, tekstüre edilmesi için makina ve cihazlar.
-Almanya, İsviçre, İtalya, Japonya ve Çin’den dokumaya elverişli elyafın hazırlanması, eğirme, katlama, bükme ve ipliklerin hazırlanmasına mahsus makineler.
– Belçika, İtalya, Almanya ve Japonya’dan dokuma makinaları (tezgahlar).
-Japonya, İtalya ve Çin’den örgü, dikiş, trikotaj ve gipe edilmiş iplik, tül, dantela, işleme, file imali ve püskül makina ve cihazları.
-Almanya, Çin ve İtalya’dan tekstil makinaları için yardımcı makine, cihaz ve aksam-parçaları (jakard, mekik, tarak, üretme memeleri, platin, tığ).
-Almanya ve Çin’den keçe veya dokunmamış mensucat imalatına veya finisajına mahsus makina ve cihazlar ile şapka kalıpları.
-Almanya, İtalya ve Çin’den dokuma ipliklerin, mensucatın yıkanması, temizlenmesi, kurutulması, ütülenmesi, sarılması ve katlanması için makinalar.
-Çin, Japonya, Almanya, Vietnam ve İtalya’dan dikiş makinaları, dikiş makinaları için imal edilmiş mobilya, tabla ve mahfazalar ve dikiş makinalarının iğneler.