Yerli üreticiyi korumak amacıyla hayata geçirilen ham madde ithalatına yönelik gözetim uygulamalarının “tüm değer zinciri içinde maliyet artışına” ve dolayısıyla “uluslararası piyasalardaki rekabet gücünün azalmasına” sebep olduğuna dikkat çeken Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Gülsün, “söz konusu ithal ham maddeden imal edilen ürünlerin ithalatında benzer bir gözetim uygulaması olmamasının üretim yerine ithalatı cazip kıldığının” altını çizdi.
Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Gülsün, gözetim uygulamalarından kaynaklanan maliyet artışlarının ihracat pazarlarındaki rekabet güçlerini azalttığını ifade etti.
“ULUSLARARASI REKABET GÜCÜNÜ OLUMSUZ ETKİLİYOR”
Yerli üreticinin korunmasının amaçlandığı gözetim uygulamalarının tam tersi sonuçlara sebep olabildiğine işaret eden Gülsün “Söz konusu maliyet artışlarının ülkemize özgü bir durum olması ve ihracat pazarlarımızda rekabet halinde olduğumuz ülkelerde benzer bir ek maliyet durumu yaşanmadığı için bu nevi uygulamalar uluslararası piyasalarda rekabet gücümüzü oldukça olumsuz etkilemektedir.” dedi.
Yerli üreticiyi korumak amacıyla hayata geçirilen ham madde ithalatına yönelik gözetim uygulamalarının “tüm değer zinciri içinde maliyet artışına” ve dolayısıyla “uluslararası piyasalardaki rekabet gücünün azalmasına” sebep olduğuna dikkat çeken Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Gülsün, “söz konusu ithal ham maddeden imal edilen ürünlerin ithalatında benzer bir gözetim uygulaması olmamasının üretim yerine ithalatı cazip kıldığının” altını çizdi.
“ÇOK YÜKSEK MALİYET ARTIŞINA SEBEP OLUYOR”
Belirli ürün gruplarında uygulanan gözetim bedeli ile piyasa fiyatı arasındaki makasın çok açılabildiğine dikkat çeken Gülsün şunları dile getirdi: “Örneğin 3907.99.80.00.11 GTİP’li doymuş poliester reçinelerine uygulanan gözetim sebebiyle aynı GTİP altında yer alan PBT ithalatında da ek maliyet artışları ortaya çıkmaktadır. Hali hazırda bu GTİP’e uygulanmakta olan gözetim değeri 3,5-$/Kg iken PBT’nin CIF fiyatları 1,35-$/Kg ile 1,5-$/Kg arasındadır. Bu ve benzeri ürünlerde gözetim uygulamaları çok yüksek maliyet artışlarına sebep olmaktadır.
“İÇ PİYASADA DA EL ZAYIFLATIYOR”
Söz konusu ham maddeyi ithal ederek yurt içinde işleyen ve mamul haline getiren firmaların ihracat pazarlarında rekabet gücü azaldığı gibi iç piyasada da elleri zayıflamaktadır. Düşünün siz çok yüksek bir gözetim maliyetiyle ham madde ithal ediyor ve o ham maddeyi işleyerek mamul haline getiriyorsunuz, diğer tarafta ise bir ithalatçı doğrudan o ham maddeden mamul ürünü ithal ediyor ama nihai üründe gözetim uygulaması olmadığı için herhangi bir ek maliyete katlanmıyor. Bu durumda üreticinin rekabet etme şansı ortadan kalkmaktadır.
“DAHA DERİNLEMESİNE ANALİZ YAPILMALI”
O sebeple ham madde grubunda yer alan ürünlerin ithalatında gözetim uygulamadan önce daha derinlemesine analiz yapılmalı, sadece yurt içi ham madde üreticisinin yeterli üretim kapasitesi olduğu yönündeki beyanını esas almak yerine bu alanda faaliyet gösteren STK’larla görüş alışverişinde bulunarak bu beyanın piyasada karşılığı olup olmadığı masaya yatırılmalı ve ancak çok elzemse bu yola gidilmelidir.
“ENFLASYONA DA SEBEP OLUYOR”
Nihai ürünlere uygulanan gözetim uygulamalarının etkisi çok daha kısıtlı bir alanda kalırken, ham maddelerde uygulanması durumunda bu maliyet artışı adeta bir domino etkisiyle çok daha geniş bir alana yayılmakta ve enflasyona sebep olmaktadır. Üstelik 24 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan bir kararla ithalatta gözetim ve korunma önlemi uygulamaları kapsamında hesaplanan katma değer vergisinin indirim hakkı kaldırılmıştır. Bu durum hali hazırda yüksek olan ek maliyetlerin firmalar üzerinde daha fazla yük oluşturmasına neden olmaktadır. Gerek KDV indirim hakkının kaldırılması kararının gerek ham madde ithalatındaki gözetim uygulamalarının gözden geçirilerek imalat sanayinin bütününün faydasının gözetecek şekilde revize edilmesi ekonomimizin sağlıklı gelişimi açısından faydalı olacaktır.”