TARIM VE GIDADA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK İÇİN…

Mercator-İPM Kıdemli Araştırmacısı Fikret Adaman tarafından hazırlanan “Sürdürülebilir ve Dirençli Bir Gıda Sistemi: Türkiye Analizi” başlıklı rapora göre “gıda sistemindeki problemlerin başlangıcını” açlık ve obezitenin artması oluşturuyor. Gıda israfı, iklim krizi, Covid-19 salgının etkileri ve tarımda yaşanan çözülmeler, sorunun büyümesine sebep oluyor.

İstanbul Politikalar Merkezi (İPM), Sabancı Üniversitesi, Stiftung Mercator Girişimi ve Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi (SUNUM) ortaklığı kapsamında Mercator-İPM Kıdemli Araştırmacısı Fikret Adaman tarafından hazırlanan “Sürdürülebilir ve Dirençli Bir Gıda Sistemi: Türkiye Analizi” başlıklı raporun sonuçları hibrit bir toplantıyla kamuoyuyla paylaşıldı.

Fikret Adaman- Mercator-İPM Kıdemli Araştırmacısı 

SORUNU BAŞLATAN VE BÜYÜTEN SEBEPLER…
Fikret Adaman, kaleme aldığı raporla “tarım ve gıdada Türkiye’de ve dünyada neler olduğunu anlamaya yönelik bir yol haritası oluşturmaya çalıştıklarını” belirtti. Gıda sisteminde baş gösteren problemlerin başlangıcında açlık ve obezitedeki artışın rol oynadığını ifade eden Adaman, “gıda israfı, iklim krizi, Covid-19 salgının etkileri ve tarımda yaşanan çözülmelerle” sorunun giderek büyüdüğünü dile getirdi.

ÖNE ÇIKAN TEMEL HEDEFLER…
Adaman, “gıda sisteminde yeterli ve güvenli gıdaya erişim; gıdanın fiziksel, biyolojik ve kimyasal risklerden arındırılması; toplumların gıda politikalarını belirleyebilme hakkına sahip olmaları; ekonomik, ekolojik vb. sebepler ile gıda güvencesinin hasar almaması” gibi temel hedeflerin öne çıktığını vurguladı.

GIDA SİSTEMİNİN ETKİLENDİĞİ ALANLAR
Raporda ayrıca; bir gıda sisteminin “enerji, sağlık, kentleşme, sanayileşme, teknoloji, demografi, toplumsal ilişkiler ve politika alanlarındaki değişimlerden nasıl etkilendiği” ve “bunları nasıl etkilediğinin” tüm detaylarıyla incelenmesi gerektiğinin şekilde incelenmesi gerektiğinin altı çiziliyor.

Prof. Dr. Fuat Keyman-Sabancı Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve İPM Direktörü

“BU KONUDAKİ ÇALIŞMALARA DEVAM EDECEĞİZ”
Sabancı Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve İPM Direktörü Fuat Keyman, söz konusu raporun bir başlangıç olduğunu belirterek, “Böyle bir ‘stratejik paper’ yani ‘beyaz kâğıt’ dediğimiz bir çalışmayla bu projeyi başlatalım istedik. Yine Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi ile bu konudaki çalışmalarımıza devam edeceğiz.” dedi.

“TÜRKİYE’NİN AVANTAJLI KONUMUNA SAHİP ÇIKILMALI”
Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi (SUNUM) Direktörü Fazilet Vardar ise tarımın, “gıdanın bir üst sekmesi olarak önemsenmesi gereken bir alan olduğunu” kaydetti.

“Ülkemiz iklim kuşağı ve biyo çeşitlilik açısından oldukça avantajlı bir konumda, buna ulusal bir politikayla sahip çıkılması gerekiyor.” diyen Vardar, şunları söyledi: “Bunun yanında en büyük zayıflığımız teknolojinin bilinçsiz kullanımı. Pestisit, tohum, gübre gibi alanlarda teknolojiyi çok bilinçli kullanamıyoruz. Ayrıca hem hammadde hem de teknolojinin farklı ögeleri bakımından dışa bağımlıyız. Ama ortaya çıkan tehditler yeşil mutabakat, atıkların tekrar sisteme kazandırılmasını sağlayan döngüsel ekonomi gibi çeşitli fırsatları da karşımıza çıkarıyor. Her ne kadar geleneksellik ve teknoloji bir ikilem oluştursa da giderek artan talebi karşılamanın tek yolu bilinçli teknoloji kullanımından geçiyor.”

GIDA SİSTEMİYLE DOĞRUDAN ALAKALI SINIRLAR…
İPM İklim Değişikliği Çalışmaları Koordinatörü Ümit Şahin de şöyle konuştu:
“Konuya sistematik bakılmalı. Bu bütünsel bakışı gösteren yaklaşımlardan biri olan gezegen sınırları yaklaşımının 9-10 sınırından biri iklim değişimi iken; biyo çeşitliliğin azalması, su kıtlığı, gübrenin bilinçsizce kullanımından kaynaklanan azot-fosfor kirliliği ve kimyasal kirlilik (pestisit, gıda ambalajlarının oluşturduğu) gibi sınırlar da gıda sistemi ile doğrudan alakalı.”

(Soldan sağa) Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi (SUNUM) Direktörü Fazilet Vardar, İPM İklim Değişikliği Çalışmaları Koordinatörü Ümit Şahin,  Mercator-İPM Kıdemli Araştırmacısı Fikret Adaman ve Sabancı Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve İPM Direktörü Prof. Dr. Fuat Keyman.