Connect with us

Habibe Akşit

DR. HABİBE AKŞİT YAZDI: KİLİT TAŞI…

Kilit taşı diyor ki; hayatımızda gerçek dengeye ulaştığımızda kendi gücümüzü ve enerjimizi diğerleriyle paylaşmaktan, onlara bu gücü aktarmaktan çekinmeyin. Çünkü “denge” ve “dengenin getirdiği olgunluk” bunu gerektirir. Kilit taşından ilham aldığımızda tüm gücü kendi üstümüzde toplamak yerine alçak gönüllü bir liderlikte, görev dağılımı ve ekibi bir arada tutma şekli ile yapıyı ya da organizasyonu yönlendirmiş oluruz.

Sizlerin içinde bulunduğunuz organizasyonlarda/şirketlerde kimler kilit taşı bilmiyorum. Belki bu gözle bakmak gerek. Onlar şirketinizden çekildiğinde yapınız nasıl etkilenecek? Kişi olarak kimler bizim hayatımızda kilit taşı rolü oynuyor ve biz kimlerin hayatında kilit taşıyız?

 

Kobi Yaşam’ın Değerli Okurları Merhaba,
Bu yazımda mimarlıkta karşımıza çıkan bir yapı aracının gerçekte kişi, kurum hatta toplum için benzeşen taraflarını paylaşmak istiyorum. Yaşamın her alanı nasıl da birbirine bağlı. Herhangi bir alandaki yaklaşım, başka bir çok alanda ilham kaynağı olabiliyor.
Hazırsanız başlayalım.

Giriş:
Köprülerde, kubbeleri tutan alt desteklerde, binaların pencerelerinde, bahçe şöminelerinde veya Anadolu’daki adıyla ocaklıların kavisli yapılarında kemer örgüsünü görürüz. Bu yapı şekli birçok yerde karşımıza çıkar. Gerçekte mimari bir unsur olarak kemer; taş, kerpiç veya ahşap parçalardan kavisli olarak örülen ve iki duvar veya ayağı birbirine bağlayarak kapı, pencere ve çatı gibi açıklıkların üstündeki ağırlığı yanlardaki ayaklara vererek yapıların üst örtülerini hafifleten bir mimari ögedir.

Taşların birbiri üzerine uyguladığı yükü taşıyarak zemine aktarma prensibi ile oluşturulmuş olan bu mimari yapının ortasında “kilit taşı” yer alır. Kilit taşı, yapının dengede kalmasını sağlayarak bir çeşit yapıyı kilitleme görevi görür. Kilit taşının önemi, üstüne binen yapı ağırlığını dengeli şekilde yanındaki taşlara aktarmasında yatar.
Kilit taşı genellikle, kemerlerin bir araya gelmesiyle oluşturulan tonozlarda, kubbelerde ve kullanıldığı diğer mimari unsurlarda, o mimari unsurun en yüksek noktasında bulunur. Üstünde bir ağırlık yok gibi görünür, buna karşın denge, yapıyı oluşturan taşları bir arada tutma, bütünlüğü sağlama gibi kilit bir işlev görür.

KİLİT TAŞI BİZE NELER SÖYLÜYOR?
Kilit taşının ilham alabileceğimiz güzel mesajları var. Birey, kurum, toplum olarak çıkarımlar yapabileceğimiz ipuçları sunuyor bize.

• Denge: Kilit taşı diyor ki; hayatımızda gerçek dengeye ulaştığımızda kendi gücümüzü ve enerjimizi diğerleriyle paylaşmaktan, onlara bu gücü aktarmaktan çekinmeyin. Çünkü “denge” ve “dengenin getirdiği olgunluk” bunu gerektirir.

• Yapıyı destekleyen bakış açısı: Bir diğer mesaj, yükseldikçe başka bir deyişle şirket içindeki yetkinlerimiz arttıkça, vizyonumuzun bunu desteklemesi gereğidir. Organizasyon içinde operasyonel mükemmelliği destekleyen temel unsur, geniş bir bakış açısıyla size bağlı birim ve kişileri desteklemektir. Burada önemli nokta bunu birbirine bağlı olmanın bilinciyle yapmaktır. Kemerin en üstündeki taş isek, buna uygun bir vizyona sahip olmak, yapının sağlamlığı için gerekli olacaktır.

• Liderlik şekli: Kilit taşından ilham aldığımızda tüm gücü kendi üstümüzde toplamak yerine alçak gönüllü bir liderlikte, görev dağılımı ve ekibi bir arada tutma şekli ile yapıyı / organizasyonu yönlendirmiş oluruz. Oradayız, en tepedeyiz, bununla beraber “birlikte bir yapıyız” mesajı önemli. Bir diğer nokta, şirket içinde farklı farklı alanlarda kilit taşı gören kişilerin liderliklerini fark etmektir. Onlar olmazsa yapı sarsılabilir.

• Birbiri için kaldıraç olmak: Birbirimize ihtiyacımız var. Yapılar ister şirketlerde, isterse mimari düzlemde olsun birbirinden beslenip, birbirinden öğrenip, olumlulukla birbirini desteklediklerinde harika oluşumlar ortaya çıkar. Ortak akıldan yararlanmak, birlikte kazanmak ve birbirine dayanarak, birbiri için kaldıraç olmak. Kilit taşı ile desteklenen yapılar bunu ne güzel gösteriyor.

• Kimi zaman boşluk en güzel cevaptır: Kimi zaman biraz durmak, durum değerlendirmesi yapmak, kendi iç kaynaklarımızı fark etmek yararlıdır. Sürekli almak, toplamak ve bunları üretime aktarmadan sadece biriktirmek; bizi ağırlaştırır. Yeni bilgiler, yeni birliktelikler için, önceki varsayımlardan sıyrılabilmek, belki “bilmiyorum” diyerek zihnimizi boşaltmak gerekir. Şirketlerde “miş gibi” yapmadan, farkındalıkla bakabilmek, tazelenmek ve tıpkı kilit taşında olduğu gibi zaman zaman üstündeki ağırlıklardan arınabilmek cevaplara daha kolay ulaşmamızı sağlayabilir. Boşluk, dolmak ve tazelenmek için başlangıç noktasıdır.

Sizlerin içinde bulunduğunuz organizasyonlarda/şirketlerde kimler kilit taşı bilmiyorum. Belki bu gözle bakmak gerek. Onlar şirketinizden çekildiğinde yapınız nasıl etkilenecek?

KİLİT TAŞININ DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ…
Kilit taşından aldığımız bu ilhamlarla düşünmemiz gerek:
• Şirketlerimizde dengeli bir organizasyonel güç dağılımı yapıyor muyuz? Bunun için nasıl bir yol izliyoruz? Benzer şekilde kişi olarak bilgi, tecrübe ya da görevimden gelen gücü nasıl dengeliyorum, nasıl paylaşıyorum? Dengenin sabit değil, değişken bir akış olduğunun farkında olarak, kendimi ve içinde bulunduğum şirketi nasıl geliştiriyorum? Öğrenmenin, paylaşmanın ve ortak hedefin, dengeli ilişkiler için önemini nasıl ele alıyorum? Bunu yapmayıp, ağırlığı diğerlerine yüklersek, dengeden çok ağırlıkla çevrenin çökmesine neden olabiliriz. Belki de bu çöküntünün altında biz de kalabiliriz.

• İçinde bulunduğumuz organizasyonun / şirketin dinamikleri içinde “bir de buradan baksam ne mümkün” diyebilecek açık görüşe sahip miyim? Yoksa kendimi değişmeyen bir bakış açısına hapsetmiş durumda mıyım? Yükseldikçe, girdi sayısı arttıkça sahip olduğum bakış açısını besleyip, yeni durumlara hazırlayabiliyor muyum? Hedefe birlikte kilitlenmek için vizyon olarak daha geniş bir perspektiften bakmak gerekir. Dar pencere, dar bir görüntü sağlar.

• Liderliğim çevreme, ekibime alan açacak kadar, onların kendi varlıklarını göstermelerine izin verecek kadar vizyoner mi? Farklı yetkinlikleri harmanlayıp, bir olmanın gücünü, samimiyetle paylaşabiliyor muyum? Liderliğimde kontrol etmek yerine, bağ kurmanın gücünü ne kadar kullanabiliyorum? Ne kadar farkındayım?

• Şirket içinde ve kişi olarak çevreme nasıl kaldıraç olabiliyorum? Kısıtlar yerine, sahip olduğum kaynaklara odaklanıp, onları yol almak ve üretmek için kaldıraç olarak nasıl kullanıyorum? Birbirimize ihtiyacımız olduğunu, sadece ekonomik olarak değil; sosyal çevre ve doğal çevre olarak da birbirimize bağlı olduğumuzun ne kadar farkındayım?

• Boşluk, anlamlandırdığımız şeylerle dolar. Hayatımızda ne tür anlamlarla yol alıyoruz?
Eminim sizlerde bu sorulara yenilerini ekleyebilirsiniz? Sorular içlerinde cevapları barındırır. Tıpkı, kışın kuru sopalara dönen ağaç dallarının içlerinde baharın şifresini taşıması gibi.

Diyarbakır’ın Silvan İlçesi’ndeki tarihi Malabadi Köprüsü…

Son Sözler:
Kobi-Yaşamın Değerli Okurları,
Yaşamın bütünlüğü içinde ister sanat, ister bilim, isterse başka bir alanda olsun, mesajlar ortak bir dil gibi.
Kilit taşı, gerçek bir anahtar. Onu yapıdan aldığınızda yapı çöküyor, ayakta kalamıyor. Bununla beraber kilit taşı olmak da başka bir sorumluluk.

Yaptığım işi kimseye söylemeden, paylaşmadan, öğretmeden gideyim de; ben gidince şirket kilit olsun demekle, kilit taşı olunmuyor. Ya da madem ki ben bu şirkette/organizasyonda kilit durumdayım, bildiklerimi dirhem dirhem satarım demek de değil. Veya tüm sorumlulukları ve işleri etrafa dağıtayım, ben de üstümde hiçbir ağırlık olmadan oturayım demek de değil. Kilit taşı demek, boş taş demek değil. Yarattığı boşlukla, diğerlerini ve yapıyı var eden taş demek. Kilit taşı içinde yapının şifresini taşıyan ve bunu büyük bir zarafetle yapan bir taş.

Sizlerin içinde bulunduğunuz organizasyonlarda/şirketlerde kimler kilit taşı bilmiyorum. Belki bu gözle bakmak gerek. Onlar şirketinizden çekildiğinde yapınız nasıl etkilenecek?

Kişi olarak kimler bizim hayatımızda kilit taşı rolü oynuyor ve biz kimlerin hayatında kilit taşıyız?

Sonraki yazımızda buluşana kadar sağlıcakla kalın…

Bizi Paylaşın
Continue Reading
Yorum yapmak için tıklayın

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir