Yeni tip Koronavirüs (Covid-19) küresel salgınının dünya ticaretine etkilerini değerlendiren İstanbul Kültür Üniversitesi (İKÜ) Uluslararası Ticaret Bölüm Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Nebile Korucu Gümüşoğlu, “yatırımların bundan böyle dijitalleşmeye göre şekilleneceği; dijitale yatırım yapan firmaların ayakta kalacağı, diğerlerinin salgın sonrası yok olma tehlikesiyle karşılaşacağı” görüşünde.
Salgının etkisiyle yeni bir dünya düzeninin oluşacağını belirten Doç. Dr. Gümüşoğlu, şu sıralarda şartlar gereği artış gözlenen dijitalleşme adımlarının kalıcılaşacağına işaret etti: “E-ticaret, lojistik ve e-pazarlama gibi kavramlar ticarette daha fazla yer alacak. Beklenmeyen krizlere daha dayanıklı olmak için çalışacağız. Şoklara dayanıklı ülkeler, şirketler ve kişiler kazanacak. Bu süreçten birçok sektör olumsuz etkilediği için ekonomide dengeye dönmenin kısa vadede mümkün olmayacağını düşünüyorum.”
Doç. Dr. Nebile Korucu Gümüşoğlu-İstanbul Kültür Üniversitesi (İKÜ) Uluslararası Ticaret Bölüm Başkan Yardımcısı
“TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI DEĞİŞMEKTE”
Covid-19 hastalığının dünya ticaretindeki makro ve mikro etkisinin önümüzdeki dönemde de sürmesini öngördüğünü dile getiren Doç. Dr. Gümüşoğlu, “mikro düzeyde tüketici davranışlarının değiştiğini; gıdaya talebin ve organik tarıma yönelim artığını; organik gıda ticaretinde daha fazla artış beklendiğini” kaydetti.
“SÜREÇTEN EN FAZLA GENÇLER ETKİLENİYOR”
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) raporuna göre her 5 gençten 1’inin ne eğitim ne gücü ne de öğretimde olduğunun altını çizen Gümüşoğlu, “Dünyada zaten genç işsizlikle ilgili sorunlar var. Bunun yanı sıra gençlerin büyük bir çoğunluğu da kısmi zamanlı işler, hizmet ve turizm sektöründe çalışıyor. Bunların salgından en çok etkilenen sektörlerin başında geldiğini düşünürsek maalesef bu süreçten olumsuz etkilenecek kitlelerin başında gençler geliyor.” dedi.
“BEKLENEN EN BÜYÜK TEHLİKE İŞSİZLİK”
Gümüşoğlu, IMF’nin virüs salgını sebebiyle ekonomide dünya geneli için yüzde 3, Avrupa Birliği (AB) özelindeyse yüzde 7’lik küçülme beklediğine dikkati çekti: “Dolayısıyla ekonomik ve ticari açıdan beklenen en büyük tehlikelerden biri de işsizlik olacak. Yine Dünya Çalışma Örgütü’nün raporuna göre birçok sektörde yer alan kadınlar da bu süreçte yara alacak.”
“EĞİTİM VE TURİZM DİJİTALLEŞMEK ZORUNDA”
Gümüşoğlu’na göre turizm ve eğitim gibi sektörlerde dijitalleşmeye gitmek zorundayız: “Aslında bu süreçte ilk adımlar atıldı. Bunun sonucu olarak da 1 milyon yazılımcı yetiştirilecek. Bu kararın çok önemli olduğunu düşünüyorum. Salgından, eğitime ve bilime önem vererek kurtulabiliriz. Ülkelerin bilime verdiği değerin arttığını görüyoruz.”
“ULUSLARARASI ÖRGÜTLER SORGULANACAK”
Ülkeler arası ilişkilerin ekonomik ve politik açıdan değişim sürecine gireceğini söyleyen Gümüşoğlu, konuyu şöyle detaylandırdı: “Öncelikle Avrupa Birliği (AB) gibi ekonomik örgütler ve iş birlikleri sorgulanacak. Çünkü İtalya, Fransa gibi salgını ağır yaşayan ülkeler dayanışma noktasında sorun yaşadı, bunu gözlemledik. ‘Salgın sonrası ekonomik örgütlere gerek olacak mı? Bu örgütler varlığını sürdürecek mi?’ gibi politik tartışmalar olabilir. Uzun vadede AB’nin dağılması gündeme gelebilir diye düşünüyorum. Çünkü şu anda Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) bile varlığı ve yapılan yatırımlar sorgulanıyor.”