Startuplar & Girişimcilik

DÜNYANIN EN AKILLI GÖZÜ: WEWALK!

Aldığı ödüllerle dünya genelinde ses getiren akıllı baston WeWALK’ı geliştiren startup firmasının kurucularından Kürşat Ceylan’ın verdiği bilgilere göre, cihaz şu ana kadar 30 dille 300’ü aşkın kaynakta haber oldu ve 20’den fazla ülkede kullanıma girdi. En son Brezilya’da tanıtıldı. Sırada Uzakdoğu ve Ortadoğu var. WeWalk, üstün teknolojisiyle görme engeline meydan okuyor.

Kendisi de görme engelli olan Kürşat Ceylan ve arkadaşlarının geliştirdikleri akıllı baston WeWALK, dünya çapında yankı uyandırdı. Cihazı yalnızca akıllı baston olarak ele almadıklarını kaydeden Ceylan, “Hayalimiz, WeWALK’un tüm akıllı şehir alt yapısıyla konuşan, trafik lambası bilgisini de veren, arabalarla da haberleşen bütünleşik bir teknoloji olması.” diyor. İş birliğini sürdürmeyi umduklarını vurguladığı Vestel’in sunduğu katkıyı “Vestel çok daha farklı bir şey yaparak maddi desteğin ötesinde bilgi birikimi, teknoloji üretme tecrübesini de bizlere açarak sürdürülebilir bir sosyal değişim yaratmanın kapısını açtı.” ifadesiyle anlatan Ceylan ardından şunları ekliyor: “Umarız ki bu model çok güzel bir örnek teşkil eder ve biz de çok daha fazla şirketimizin kuruluşumuzun yenilikçi startuplara bu şekilde kapılarını açtığını görürüz.” Görme engellilerin hayatını kolaylaştıran ve onları hayata bağlayan teknoloji harikası cihazın doğuş hikayesi ve gelişim süreci Ceylan’a yönelttiğimiz sorular ve verdiği cevaplarda.

“50 BİN KİŞİ İÇİNDEN YGA’YA SEÇİLDİK”

-Startup girişiminiz nasıl doğdu? Hangi alanlarda faaliyet gösteriyorsunuz?
WeWALK bir Young Guru Academy (YGA) girişimi. YGA, 2000 yılında Türkiye’de kurulan ve üniversite öğrencilerine inovasyon kültürünü aşılamaya çalışan bir sivil toplum kuruluşu.
WeWALK’ın kurucu ekibi (Gökhan Meriçliler, Kürşat Ceylan, Sadık Ünlü) olarak biz de yaklaşık 10 yıl önce Üniversite yıllarında YGA’nın üniversite öğrencilerine sunduğu sosyal inovasyon programına başvurup 50 bin kişi içinden seçilerek YGA’da tanıştık.

O günlerden bu yana görme engelliler için çok farklı teknolojileri hayata geçirdik. Kapalı alanlarda navigasyon, sinemalarda sesli betimleme teknolojileri bunlardan bazıları. Son 3 yıldır ise WeWALK Akıllı Baston teknolojisi üzerine çalışıyorduk. 2019 Haziran ayı itibariyle ise WeWALK Akıllı Baston görme engellilerle buluşmaya başladı.

“DİĞER ÇALIŞMALAR ÖNE ÇIKAN ENGELLERLE SINIRLI”

-WeWalk’un öncesinde dünyanın başka herhangi bir yerinde “bu teknolojik ve kullanım özelliklerine sahip” akıllı baston üretilmesine ilişkin çalışmalar söz konusu mu?
Akıllı baston fikri üzerine dünyada farklı çalışmalar yapılmış. Ancak bu çalışmalar sadece görmeyen kişinin önündeki engelleri algılayan bir teknoloji seviyesinde kalmış. Oysaki görme engelli kişinin sosyal hayata daha etkin katılımında tek sorun önündeki engeller değil. WeWALK, önündeki engelleri algılayabilmesinin yanı sıra; akıllı şehir çözümleriyle entegre olabilmesi, yazılım güncellemeleriyle yeni özellikler kazanabilmesi, akıllı telefonlarla eşlenebilmesi gibi özellikleriyle dünyada ilk olan patentli bir teknoloji olarak öne çıkıyor. Bu sayede görme engelli kişiler önlerindeki engelleri algılamakla birlikte; WeWALK’ları üzerinden navigasyon alabiliyor, etraflarındaki mağazalar, kafeler hakkında bilgi alabiliyor, durakta beklerken hangi otobüsün ne zaman geleceği gibi bilgilere doğrudan WeWALK’ları üzerinden erişebiliyor. Dahası her geçen gün güncellemelerle yeni özellikleri kullanmaya başlayabiliyorlar.

“20’DEN FAZLA ÜLKEDE KULLANILIYOR”

-WeWALK ulaştığı ülkelerde ve kullanıcılarda nasıl tepkiler oluşturdu?
WeWALK şu ana kadar 20’den fazla ülkede görme engelliler tarafından kullanılmaya başlandı. Bizi en çok mutlu eden de kullanıcılarımızdan gelen farklı hikayeler oluyor. İrlanda’dan bir öğretmen bize yazdı ve yakın bir zamanda görmesini kaybettiğini ve WeWALK’la birlikte tekrar sosyal hayata dahil olduğunu paylaştı. Farklı görme engellilerden bu gibi dönüşler duyuyoruz. WeWALK yarattığı farkındalıkla görme engellilerin yanı sıra özellikle görme engelli çocuğu olan ailelerin de bakış açılarını değiştiriyor. Hayatın içinde görme engellilerin olduğunu öğrenmek onlara umut veriyor.

“VESTEL’LE İŞ BİRLİĞİNİN DEVAM EDECEĞİNİ UMUYORUZ”

-WeWALK ile Vestel’in yolları nasıl kesişti? Gelecekteki projelerinizde de partneriniz mi olacak?
Zorlu Holding, YGA’nın stratejik partnerlerinden birisi. Biz de YGA’dayken sürekli yenilikçi görme engelli teknolojileri üzerine çalışıyorduk ve bu yolculukta sağladıkları mühendislik ve fabrika desteğiyle geliştireceğimiz teknolojinin çok daha fazla kişiye ulaştırmamız için destek oldular, önümüzü açtılar. Tabi şu anda da WeWALK’u çok daha öteye götürmek için iş birliği yapıyoruz. Umuyoruz, gelecekte de bu iş birliğimiz devam edecektir. Aslında bu yaklaşımlarıyla, Zorlu ailesi dünyada sosyal sorumluluğa da yepyeni bir bakış açısı getirdiler.

“VESTEL’İN YAPTIĞI MADDİ DESTEĞİN ÖTESİNDE”

Şirketlerin, holdinglerin çeşitli projelere maddi destek vermesi, sosyal yardımlarda bulunması çok anlamlı. Ancak, Vestel çok daha farklı bir şey yaparak maddi desteğin ötesinde bilgi birikimi, teknoloji üretme tecrübesini de bizlere açarak sürdürülebilir bir sosyal değişim yaratmanın kapısını açtı. Umarız ki bu model çok güzel bir örnek teşkil eder ve biz de çok daha fazla şirketimizin kuruluşumuzun yenilikçi startuplara bu şekilde kapılarını açtığını görürüz.

“HAYALİMİZ, WEWALK’LA HER AN BİLGİ VE TEKNOLOJİYE ERİŞİLMESİ”

-IoT (nesnelerin interneti teknolojisi) WeWALK’a ne yönde etki edecek?
IoT, teknolojinin hem küçülmesi hem de daha erişilebilir olmasıyla her geçen gün hayatımıza daha fazla giriyor. WeWALK ‘da bu değişimden etkilenerek tabi ki her yeni versiyonunda çok daha küçük, çok daha güçlü ve diğer teknolojilerle bağlı, görme engellilerin etrafındaki daha fazla nesneyle konuşacak hale gelecek. Hayalimiz WeWALK’un görme engellilerin her an bilgiye ve teknolojiye erişebildikleri kişisel asistanı haline gelmesi.

“CHANGE.ORG KAMPANYASIYLA YÜZBİNLERE ULAŞILDI”

–Şimdiye dek WeWALK’ın bütün görme engellilere ulaşması için yoğun bir destek ortaya konulduğundan söz edebilir miyiz?
Yakın zamanda çok daha fazla kişinin WeWALK’tan haberdar olması için change.org üzerinden bir imza kampanyası başlatıldı ve 150 bin kişiye ulaşıldı. Çalışma hayatının içindeki birçok görme engelli WeWALK’tan haberdar oldu. Özellikle görme engelli ortaokul, lise öğrencilerine WeWALK hediye etmek isteyenler oldu.

“30 DİLDE VE 300 KAYNAKTA HABER OLDUK”

-Tespitlerinize göre cihazdan dünya genelindeki bütün görme engellilerin kaçta kaçı haberdar olmuştur?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre dünyada 253 milyon görme engelli bulunmakta. WeWALK’un Thomas Edison Vakfınca verilen Edison Ödülü’nü kazanmış olması, Time Dergisi tarafından 2019 yılının en iyi icatlarından birisi olarak seçilmesi tüm dünyada yankı uyandırdı. Şu ana kadar 30’dan fazla dilde 300’den fazla kaynakta (bunlar bizim takip edebildiklerimiz sadece) WeWALK anlatıldı. Şu ana kadar 20’den fazla ülkede görme engelliler WeWALK kullanmaya başladı. 2019 Aralık ayında Brezilya’da WeWALK’un Güney Amerika lansmanını yaptık. Şimdi ise Uzakdoğu ve Ortadoğu için görüşmelerimiz sürüyor.

“WEWALK’A SADECE AKILLI BASTON OLARAK BAKMIYORUZ”

-Akıllı baston haricinde görme engellilerin hayatlarını kolaylaştıracak başka hangi projeler üzerinde alışmaktasınız?
WeWALK ekibi olarak geliştirdiğimiz teknolojiyi sadece bir akıllı baston olarak ele almıyoruz. Hayalimiz, WeWALK’un tüm akıllı şehir alt yapısıyla konuşan, trafik lambası bilgisini de veren, arabalarla da haberleşen bütünleşik bir teknoloji olması. O sebeple, görme engelli kişinin A noktasından B noktasına giderken ki tüm deneyimini şehirle olan etkileşimini iyileştirecek, kolaylaştıracak altyapıları geliştirmek üzerine de çalışıyoruz.

“IMPERIAL COLLEGE VE MICROSOFT’LA İŞ BİRLİĞİ YAPIYORUZ”

Bu noktada dünyanın ilk 10 üniversitesi arasında yer alan Imperıal College ile bir iş birliği yapıyoruz. Bu kapsamda navigasyon ve konumlama alanında dünyanın en önde gelen profesörlerinden Prof. Washington Ochieng ile birlikte çalışıyoruz. Kendisi özellikle sürücüsüz otomobiller, uzayda konumlama gibi yenilikçi alanlarda derin tecrübeye sahip.
Diğer taraftan WeWALK, Microsoft İyilik İçin Yapay Zekâ (AI for Good) programına seçilen tüm dünyadan 11 teknolojiden birisi. Bu doğrultuda WeWALK’un yapay zekâ kapasitesini artırmak için Microsoft’la iş birliği yapıyoruz.
Bir girişimi başarılı kılan önemli unsurlardan birisi zamanlama ve biz WeWALK Akıllı Baston’un çok doğru bir zamanda geliştirildiğini düşünüyoruz. Akıllı şehircilik anlayışının gelişmesi, IoT teknolojilerinin yaygınlaşması WeWALK’un tüm şehirle konuşan bir teknoloji haline gelmesini hızlandıracaktır.

“MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMLERİNİ DİKKATE ALIYORUZ”

–CRM (Müşteri İlişkileri Yönetimi) yolculuğunuzda aldığınız geri bildirimler ne gibi iyileştirmeleri veya projeleri tetikledi?
Şu an WeWALK’un görme engelliler tarafından kullanılan bir teknoloji olmasının en güzel yanı doğrudan sahadan, kullanıcılarımızdan geri bildirimlerin ve geliştirme önerilerinin geliyor olması. WeWALK konuşan bir akıllı baston ancak WeWALK’un sesi kısık bulundu onu iyileştirdik. Artık çok daha gür bir sesi var mesela. Şu sıralar WeWALK’un navigasyonunu görme engelliler için çok daha özelleştirmek için çalışıyoruz. Doğrudan WeWALK’un sahip olduğu sensörlerle yer yön tarifini görme engellilerin aşina olduğu saat yönünde tarifleyecek şekilde geliştirmelerimizi sürdürüyoruz.

“ŞU ANDAKİ ÖNCELİĞİMİZ GÖRME ENGELLİLER”

-Çalışmalarınız yalnızca görme engellileri mi kapsıyor?
WeWALK Teknoloji olarak şu an görme engellilerin sosyal hayata tam ve eşit katılımı üzerine teknolojiler geliştiriyoruz. Burada da özellikle A noktasından B noktasına gidiş sürecini iyileştirmek, kolaylaştırmak istiyoruz. Tabi burada geliştirdiğimiz teknolojiler ilerde gören kişilerin ya da nesnelerin de yolculuğunu kolaylaştırabilir. Ancak şu an gündemimizde öncelikle görme engelliler bulunuyor.

“EN YAKIN OTOBÜS DURAĞI” VE “ETRAFIMDA NE VAR” GÜNCELLEMESİ

-Cihaza ilave edilmesi önerilen özellikler var mı?
WeWALK Akıllı Baston’un en güzel yanlarından birisi yeni bir güncellemeyle bir sabah uyandığınızda yepyeni özelliklere sahip olabiliyorsunuz. O sebeple biz de sürekli olarak yeni özellikler üzerine çalışıyoruz. Yayınladığımız son güncellemelerle görme engelliler en yakındaki otobüs durağına navigasyon alabilmekte, o duraktan geçen otobüslerin saatlerini doğrudan WeWALK’ları üzerinden öğrenebilmekte. Bununla birlikte etrafımda ne var özelliğimizi de yayınladık. Bu sayede, görmeyen kişi etrafında hangi kafelerin, restoranların, mağazaların olduğu bilgisini doğrudan WeWALK’ları üzerinden öğrenebilmekteler.

YOUNG GURU ACADEMY (YGA) NEDİR VE NE YAPIYOR?
Sinan Yaman tarafından kurulan ve yönetilen Young Guru Academy (YGA), kâr amacı gütmeyen bir sivil toplum kuruluşu. “Geleceğe umutla bakmamızı sağlayan çift kanatlı gençler yetiştirmeyi” amaçlıyor.
YGA’ya her yıl 50 bini aşkın lise ve üniversite öğrencisi başvuruyor. 5 aşamalı mülakatın sonunda aralarından 50’si seçiliyor ve en az 5000 saat eğitim alıyor.
İnsanlığa faydalı projelerin üretildiği ve üzerinde çalışıldığı yetiştirme sürecinde gençlerin “hem vicdan hem de donanım kanatları” gelişiyor. YGA ortamında yeşeren inovasyon fikirleri sosyal sorunlara köklü çözümler getiriyor.

YGA HAYAL ORTAKLARI
Prof. Aziz Sancar, Ali Koç, Faruk Eczacıbaşı, Prof. Mehmet Toner, Prof. Kristi Raube, Prof. Doğan Cüceloğlu gibi bilim insanı, akademisyen ve üst düzey yöneticilerin yer aldığı “YGA Hayal Ortakları” bizzat öğrencilerle bir araya gelerek buradaki eğitim faaliyetine, “Bilim Seferberliği Projesi’ne” ve “sosyal inovasyonlara” gönüllülük esasıyla katkı sunuyor.

Stratejik ortaklık anlaşmaları çerçevesinde YGA projelerine, “Harvard, MIT, Columbia, Brown, Berkeley, London Business School, Münih Teknik, Turin Politeknik” gibi üniversitelerden öğrenciler de dahil olabilmekte.
YGA’nın yönetim kurulu Sinan Yaman (başkan), Melike Aydın (başkan yardımcısı), Işıl Altıntaş Can (üye), Can Kavanoz (üye) ve Murat Ugiş’ten (üye) oluşuyor.